ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ..

Η ΠΟΛΥΚΥΜΑΝΤΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΣΗΣ ΒΑΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 1961

 

Όπως την έζησε

 ο Γιώργος Λιβέρης

Η πρώτη επιτροπή Άρσης Βαρών δημιουργήθηκε το 1961 στους κόλπους της Ελληνικής Ομοσπονδίας Φιλάθλων Πάλης ή ΕΟΦΠ, η οποία τότε είχε τα Γραφεία της στο Σύνταγμα. Μέχρι το 1961 το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΟΦΠ, τυπικά υπεύθυνο και για την Άρση Βαρών, δεν εφάρμοζε ένα πρόγραμμα ή ένα σχεδιασμό, δεν διοργάνωνε αγώνες και γενικά δεν αποτύπωνε μία πραγματικότητα.

Η ισχυρή δυναμική της Πάλης δεν άφηνε περιθώρια για άλλες σκέψεις. Αυτό δεν φαινόταν σωστό στο φίλο Γιάννη Τσάχ και σε μένα που κινηθήκαμε με σκοπό τη δημιουργία ενός αυτοτελούς οργάνου. Ο Γιάννης Τσάχ ως Αντιπρόεδρος και εγώ ως Υπεύθυνος Τύπου της ΕΟΦΠ εύκολα πήραμε την έγκριση και προχωρήσαμε στο σχεδιασμό της Επιτροπής, με Πρόεδρο τον αείμνηστο Τσάχ και Γενικό Γραμματέα εμένα, λόγω ειδικότητας.

Πρώτο μέλημα ήταν η προσπάθεια επάνδρωσης της Επιτροπής, ώστε να μπορεί να ανταπεξέρχεται στα καθήκοντά της, κάτι που αποδείχθηκε εξαιρετικά δύσκολο. Κατ’ αρχήν πρόταση έγινε προς τον τότε απόλυτα επιτυχημένο παράγοντα - δικηγόρο Ξενοφώντα Χατζησαράντο. Αλλά ήταν τόσο αφοσιωμένος με την Ξιφασκία που δεν ήρθε σε δεύτερη συνεδρίαση. Αντίθετα ο Παναγιώτης Ζήκος, του ΠΑΟ, όχι μόνο ήρθε αλλά εργάσθηκε με συνέπεια, έγινε διεθνής κριτής, βοήθησε το Σύλλογο του και αργότερα έγινε Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας.

Ένας ο οποίος, την εποχή εκείνη ήταν από τους λίγους που παρακολουθούσαν τα μυστικά της Άρσης Βαρών ήταν ένας άλλος

@

δικηγόρος, ο Ηλίας Μπαζίνας. Ήρθε στην επιτροπή σε 2-3 συνεδριάσεις, αλλά στη συνέχεια αποχώρησε. Προτίμησε να αφοσιωθεί στο τμήμα Άρσης Βαρών του Ολυμπιακού ΣΦΠ και την δημοσιογραφία. Ίσως πρέπει να τονίσουμε ότι δικό του δημιουργικό έργο υπήρξε, αυτό το τμήμα στον ΟΣΦΠ.

Ο ΓΙΟΥΡΙ ΒΛΑΣΩΦ

Την εποχή εκείνη είχε αποκτήσει διεθνή φήμη ο αμερικανός Πωλ Άντερσον με την φοβερή ανύψωσή του, των 533 κιλών (σε 3 κινήσεις) που ήταν παγκόσμιο ρεκόρ στα βαρέα βάρη (υπερβαρέα σήμερα). Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης το 1960 ο Άντερσον δεν αγωνίσθηκε διότι είχε μεταπηδήσει στον επαγγελματισμό για να σηκώσει τη «ράβδο του Απόλλωνα». Όμως ο σοβιετικός Γιούρι Βλασώφ έδειχνε έτοιμος να καταρρίψει αυτά τα ρεκόρ. Ήμουν στην Ολυμπιακή αίθουσα Άρσης Βαρών όταν ο Βλασώφ μετά μία πολύωρη προσπάθεια το πέτυχε. Άρχισε με 180 κιλά, ολυμπιακό ρεκόρ στο Ντεβελοπέ. Συνέχισε με 155 κιλά ολυμπιακό ρεκόρ στο Αρασέ και ολοκλήρωσε, μετά τα μεσάνυχτα με 202,5 κιλά, παγκόσμιο ρεκόρ στο ζετέ, σύνολο 537,5 κιλά, δηλαδή 4,5 πάνω από το παγκόσμιο του Άντερσον. Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες ο Βλασώφ ασχολήθηκε με την ποίηση και την λογοτεχνία. Καθώς όμως δεν μπορούσε να προωθήσει τα γραπτά του, επέστρεψε στη Άρση Βαρών. Το 1964 στο Τόκιο σήκωσε 570 αλλά έχασε από τον επίσης σοβιετικό και ουκρανό Λεονίντ Ζαμποντίνσκι (572). Αργότερα ο Γιούρι Βλασώφ έγινε πανεπιστημιακός στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ουκρανία.

Αλλά ας επανέλθουμε στη συγκρότηση της Επιτροπής Άρσης Βαρών. Θετική βοήθεια τότε πρόσφεραν ο Αγκόπ Κελεκιάν, ο Γιώργος πατέρας και υιός Γιάννης Ζερβίνης καθώς και οι Ζησόπουλος – Αποστόλου από την Καλλιθέα. Ο Κελεκιάν προερχόμενος από την Κωνσταντινούπολη,

@

ήταν ένας θαυμάσιος γνώστης της τεχνικής του αθλήματος και άριστος κριτής. Ο Ολυμπιονίκης της Πάλης Γιώργος Ζερβίνης (4^ος το 1932 στο Λος Άντζελες) και ο νεαρός τότε γιος του Γιάννης είχαν δημιουργήσει στο Μίλωνα μία αξιόλογη εστία Πάλης – Άρσης Βαρών. Ο εύσωμος Ζησόπουλος ήταν περισσότερο προπονητής και ο ερασιτέχνης ηθοποιός Αποστόλου, ένας φίλος του σπορ που εξελίχθη σε κριτή.

Πρώτο μέλημα της Επιτροπής -που βέβαια σηματοδοτεί τη γέννηση της Ομοσπονδίας, όπως ακολούθως εξελίχθηκε- ήταν μετά τη δομική συγκρότησή της, η καθιέρωση εθνικού πρωταθλήματος, η εκπαίδευση τεχνικών και η συγκρότηση εθνικής ομάδος. Παρακολουθώντας την πορεία της συμμετοχής, των ελλήνων αθλητών Άρσης Βαρών, στην κορυφαία οργάνωση, τους Ολυμπιακούς Αγώνες, θα σχηματίσουμε μία περισσότερο σαφή εικόνα.

Το 1896 στην Αθήνα, με πλήρη παρουσία, λάβαμε μέρος με 3 αθλητές. Το 1904 στους Ολυμπιακούς Αγώνες στου Σαιντ Λούις των ΗΠΑ, ο αθλητής στίβου του ΠΓΣ Περικλής Κακούσης ήρθε πρώτος στα βαρέα βάρη με 111,67 κιλά (μία κίνηση) και 5^ος στη διελκυστίνδα. Ακολούθως το 1920 μετείχαμε στην Αμβέρσα  με τον Ελληνοαμερικάνο Ευάγγελο Μενεξή που κατετάγη 10^ος στα 67,5 κιλά με 205 κιλά. Από εκεί εμφανιζόμαστε μόλις το 1960 στη Ρώμη με τον αιγυπτιώτη  Ιάκωβο (ή Ζακ) Ψάλτη που μετείχε στην κατηγορία των 82,5 κιλών. Σήκωσε (με 3 κινήσεις) 385 κιλά (115-120-150) και κατετάγη 17^ος με νικητή τον περίφημο Πολωνό Ειρηναίο Παλίνσκη που ανύψωσε 442,5 και συνέτριψε εδώ του σοβιετικούς.

ΑΦΟΙ ΤΣΟΥΚΑ – ΧΡΗΣΤΟΣ ΙΑΚΩΒΟΥ

Ακολούθως αρχίζει η ανεξάρτητη διοίκηση της Επιτροπής, η οποία ρυθμίζει και αποφασίζει για την πορεία του σπορ και τις διεθνείς συμμετοχές μας. Στην μετέπειτα εξέλιξη του αθλήματος δύο αφίξεις στην

@

μητροπολιτική Ελλάδα έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Των αφών Στέργιου και Χρήστου Τσούκα από τις ΗΠΑ και του Χρήστου Ιακώβου από την Κωνσταντινούπολη.

Η οικογένεια Τσούκα, γουναράδες στην Αμερική, επέστρεψαν τότε στη Καστοριά. Ο Στέργιος (γεν. το 1936), που μιλούσε λίγο σαν το Νίκο Γκάλη, ήταν άριστος αθλητής και χαρακτήρας, έξυπνος αλλά και σεμνός, διακριτικός αλλά και μαχητικός. Ήταν περισσότερο αφοσιωμένος στο σπορ από τον αδελφό του Χρήστο. Γράφτηκαν στο ΠΑΟ και όπου αγωνίσθηκαν τίμησαν τα χρώματα που έφεραν.

Ο Χρήστος Ιακώβου έχει διαφορετική χώρα προέλευσης, διαφορετική ιστορία. Ήρθε από την Κωνσταντινούπολη το 1965 σε ηλικία 17 ετών. 

Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΙΑΚΩΒΟΥ

Ήδη έτοιμος αθλητής έφθασε χέρι – χέρι με τον Τάσο Πρίντζη, που ήταν ο μέντορας του. Η βοήθεια, η οποία πρόσφεραν στην εξέλιξη της ελληνικής Άρσης Βαρών συνίστατο στο εξής: αμφότεροι οι Ιακώβου – Πρίντζης επιθυμούσαν τη προβολή και είχαν ένα όπλο να το κάνουν, καθώς ο Ιακώβου στη κίνηση Ντεβελοπέ των 75 κιλών ήταν «πάνω» στο παγκόσμιο ρεκόρ. Όχι πως ένα εφηβικό παγκόσμιο ρεκόρ σε μία κίνηση, μιας κατηγορίας σήμαινε κάτι το ουσιαστικό ή ιδιαίτερο αλλά μια κατάρριψη αποτελεί πάντα επικοινωνιακό γεγονός. Αυτό εξυπηρετούσε ιδιαίτερα και τη προβολή της νεογέννητης Επιτροπής. Επομένως όλοι μας προωθούσαμε το θέμα που είχε ενδιαφέρον.

Η προπόνηση του Ιακώβου ακολουθούσε τα πρότυπα του βουλγαρικού μοντέλου, με όλα τα καλά και τα κατά του συστήματος. Η Βουλγαρία την εποχή εκείνη δεν κυριαρχούσε απλά στα Βαλκάνια. Διεκδικούσε θέση στη κορυφή της Άρσης Βαρών με τους: Νουρικιάν, Μπίκοφ, Τοντόροφ, Ζλάτεφ, Σοπώφ, Στόιτσεφ, Κίρωφ, Κούτσεφ, Νικόλοφ, Σεμερτζίεφ, Κράιτσεφ και άλλα παιδιά της κρατικής παραγωγής. Αν μην ξεχνάμε πάντως ότι ο Χρήστος Ιακώβου τότε ήταν έφηβος και οι αποφάσεις που

@

λάμβανε πρέπει να συνεκτιμηθούν με την άγνοια της ηλικίας του, τη φιλοδοξία κάθε νέου και με τη γραμμή που χάραξε η Χούντα (1967-1974) για ένα εθνικό υπεραθλητισμό. Η στενή συνεργασία Ιακώβου – Πρίντζη έληξε άδοξα το 1974 με τη πτώση της Χούντας και τη κατάρρευση του Πρίντζη από τη θέση του Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού όπου τον είχε τοποθετήσει ο Ταξίαρχος Ιωαννίδης, από το 1973, χωρίς βέβαια να έχει τα απαραίτητα συστατικά (πτυχίο ανώτατης σχολής, απολυτήριο στρατού, διοικητική πείρα). Απλά λόγω της προβολής του ως προπονητής του Ιακώβου.

Ο Χρήστος Ιακώβου, ως αθλητής, βοήθησε ιδιαίτερα να καθιερωθεί το άθλημα στη συνείδηση των Ελλήνων φιλάθλων και η νέο-ιδρυθείσα Ελληνική Ομοσπονδία Άρσης Βαρών να ανεξαρτητοποιηθεί πλήρως με πρώτο Πρόεδρο τον αείμνηστο Γιάννη Τσαχ, έναν πραγματικό Αθηναίο άρχοντα και εμένα στο νευραλγικό πόστο του Γενικού Γραμματέα. Μάλιστα έγινε το εξής: Το 1968 μετά το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων του Μέξικο, οι Γερμανοί παρουσίασαν τα επίσημα «πηκτογκράμς» των αθλημάτων του Μονάχου το 1972. Δηλαδή τα σηματάκια κάθε σπορ. Αυτό της Άρσης Βαρών δανεισθήκαμε και εμείς ως επίσημο σήμα στα έντυπα της ΕΟΑΒ διότι το βρήκαμε απλό, αντιπροσωπευτικό και μοντέρνο. Αποδείχθηκε και τυχερό καθώς ο Χρήστος Ιακώβου στους Ολυμπιακούς του 1972 κατετάγη 5^ος στο Μόναχο ενώ είχε ακυρωθεί στο Μεξικό (1968) όπως ακολούθως και στο Μόντρεαλ (1976).

Πρέπει να διευκρινισθεί ότι από καθαρά τεχνική άποψη, η Άρση Βαρών είχε πολλές αλλαγές στους κανονισμούς της. Άρχισε με το ένα χέρι, συνέχισε με τα δύο, ακολούθως προσδιόρισε 3 τις κινήσεις (ή παλμούς), για να ισχύουν σήμερα οι δύο κινήσεις. Οι 3 κινήσεις έχουν τις εξής ονομασίες στα αγγλικά και τα γαλλικά. Ντεβελοπέ (Πρές), Αρασέ (Σνάτς) και Ζετέ (Τζέρκ). Από το 1976 και μετέπειτα στους Ολυμπιακούς

@

Αγώνες τελούνται μόνο το Αρασέ και το Ζετέ ενώ μετάλλιο κατακτά ο αθλητής στο σύνολο.

Ο ΠΣΑΤ στην ετήσια έκδοση του με τίτλο «ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ» αναφέρει ότι η ΕΟΑΒ ιδρύθηκε το 1972. Αλλά μία Ομοσπονδία για να ιδρυθεί πρέπει να προϋπάρχουν 21 (τουλάχιστον) Σωματεία ή τμήματα Σωματείων που καλλιεργούν το άθλημα. Αυτά δεν γίνονται από την μία ημέρα στην άλλη, ούτε αυτόματα. Ούτε γίνεται χρήση ενός σήματος Ολυμπιακών Αγώνων που φεύγουν. Το θεμέλιο της Ομοσπονδίας δημιουργήθηκε το 1961 ακολούθως δε τα πρώτα ανεξάρτητα Γραφεία της ΕΟΑΒ νοικιάσθηκαν στην οδό Αγίου Κωνσταντίνου στην Ομόνοια, απέναντι από τη τότε τροχαία, με Προεδρείο τους Γιάννη Τσαχ (Πρόεδρο), Παναγιώτη Ζήκο (Αντιπρόεδρο) και Γιώργο Λιβέρη (Γεν. Γραμματέα).

Τα Σωματεία που πρωτοστατούσαν στη δημιουργία και καθιέρωση του αθλήματος ήταν κατ’ αρχήν ο Παναθηναϊκός (από το 1962) με αρχηγό του τμήματος τον Μιχάλη Πανόπουλο και αθλητές τους Ιακώβου, Τσούκα, Πολύδωρο, Αρβανιτόπουλο, Απολλωνάτο, Φλασκή κτλ. Είχε δημιουργηθεί μία ωραία αθλητική γωνιά με βάρη, κάτω από τις κερκίδες της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, όπου ο ΠΑΟ με Γενικό Αρχηγό το Γιάννη Μαλακατέ βοηθούσε όσο μπορούσε. Δεύτερο σωματείο ήταν η ΧΑΝ Θεσσαλονίκης, ισχυρότατο βορειοελλαδίτικο κέντρο που ανέδειξε μία πληθώρα αθλητών με πρώτο το Νίκο Ηλιάδη. Ήταν τρία χρόνια μικρότερος από τον Ιακώβου αλλά το ίδιο ταλαντούχος και στην ίδια κατηγορία. Συχνά όμως ανέβαινε μία κατηγορία για να μην συγκρούονται. Ο Ηλιάδης, το 1976 στο Μόντρεαλ αναδείχθηκε 5^ος Ολυμπιονίκης στα 82,5 κιλά, όπως ακριβώς και ο Ιακώβου το 1972 στο Μόναχο.

@

Στη Κρήτη, από τους πρώτους συλλόγους ήταν ο Κύδων Χανίων με το θαυμάσιο Λευτέρη Στεφανουδάκη σε μικρότερες κατηγορίες ενώ στο Πειραιά ο ΟΣΦΠ με πρωτοκλασάτο αθλητή τον αθόρυβο Παναγιώτη Σπύρου είχε μία πλειάδα αθλητών. Ακολούθως ο Σπύρου εξελίχθη σ’ ένα πολύ καλό προπονητή αναδεικνύοντας και τον υιό του Χρήστο σε Olympian. Επίσης στη δεκαετία του ’60 δραστηριοποιούνται τα σωματεία του Πανελληνίου Γ. Σ., του Εθνικού Γ.Σ., του Μίλωνα Α.Ο., της Φιλοθέης με τον μοναδικό Ιωαννίδη στα βαρέα βάρη, του Άτλαντα Καλλιθέας, του ΒΑΟ και Ηρακλή Θεσσαλονίκης κτλ., κτλ.

Η δραστηριότητα αναπτυσσόταν κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου τα σωματεία μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα κατάλληλο χώρο με σετ βαρών, αποδυτήρια, ντους κτλ., για μια σωστή εκγύμναση. Τόσο τότε, όσο και τις επόμενες δύο δεκαετίες η μητροπολιτική Ελλάδα δημιούργησε ισχυρούς πρωταθλητές μέσα από τα δικά της φυτώρια. Με σημαντικές επιτυχίες, π.χ. το 1975 στους Μεσογειακούς του Αλγερίου κερδίσαμε στην Άρση  Βαρών 6 χρυσά μετάλλια. Το ρεκόρ μας σε χρυσά μετάλλια σε Μεσογειακούς Αγώνες επιτεύχθηκε το 1993 στο Λαγκεντόκ – Ρουσιγιόν στη Νότιο Γαλλία με 9 χρυσά. Η διαφορά δεν είναι μεγάλη εάν σκεφθούμε ότι το 1993 είχαμε ήδη αρχίσει να συγκεντρώνουμε όλο αυτό το ανθρώπινο δυναμικό, σ’ ένα σύνολο μιας πλήρους εθνικής ομάδας που ακολουθούσε τις δικές του μεθόδους προπόνησης και ισχυροποίησης με πολλές δυσδιάκριτες πτυχές.

Η αθρόα πολιτογράφηση αθλητών -με ξένο διαβατήριο- αποτέλεσε μια τακτική της νέας διοίκησης της Ομοσπονδίας που έφερε αρχικά την Ελλάδα στο ζενίθ. Σύντομα η ωραία εικόνα διαλύθηκε. Η ιστορία αυτή αποτελεί μια πορεία που πρέπει ψύχραιμα να αντιμετωπισθεί καθώς κανένας δε θέλει να την αγγίζει διότι θεωρείται καυτή πατάτα.

@

ΑΘΡΟΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΟΛΙΤΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ

Οι πολιτογραφήσεις δεν άρχισαν διεθνώς με τους αθλητές. Το 1917 η Γαλλία έκανε μαζικές πολιτογραφήσεις με τους Τσάρους Πρίγκιπες που διέφυγαν από τη ρωσική επανάσταση. Ήταν πρόσωπα τα οποία επιθυμούσε η γαλλική αριστοκρατία. Τότε καθιερώθηκε και ο όρος «Naturaliser» ενώ οι πολιτογραφηθέντες αποκαλούντο εμιγκρέδες από την επίσης γαλλική λέξη «émigrés». Χωρίς να ήταν ακριβώς μετανάστες, μάλλον αναζητητές ασύλου. Το 1945 το Υπουργείο Εσωτερικών των ΗΠΑ πολιτογράφησε 700 Γερμανούς ατομικούς επιστήμονες και τις οικογένειές τους με επικεφαλής τον Βέρνερ Φον Μπράουν. Έφτιαξε μία ειδική πόλη για τους Γερμανούς. Δεν ήταν ούτε μετανάστες, ούτε ζήτησαν άσυλο. Επιζητούσαν την επιβίωση και οι αμερικανοί ήθελαν τις γνώσεις τους. Σε καμιά από τις δύο παραπάνω τρανταχτές περιπτώσεις επικαλέσθηκαν οι αρμόδιοι την ιθαγένεια. Αυτός ο όρος κατά κόρον ακολουθήθηκε αργότερα στον αθλητισμό. Όλοι οι Αργεντινοί γίνονται Ιταλοί και όλοι οι Βραζιλιάνοι, Πορτογάλοι. Με τα διπλά μάλιστα διαβατήρια, τα πάντα είναι τακτοποιημένα. Μόνο οι Ιάπωνες ξεκαθάρισαν τα πράγματα και μετά την ηλικία των 18 απαιτούν ένα και μόνο διαβατήριο. Οι διεθνείς οργανισμοί προσπαθούν να φρενάρουν τα πράγματα, χωρίς να το κατορθώνουν πλήρως. Εδώ οι Τούρκοι μόλις κάποιος ασπασθεί τη θρησκεία τους τον βαπτίζουν Τούρκο.

Σε μας -που απλά ακολουθούμε- η ιστορία άρχισε με τον Πύρρο Δήμα. Γεννήθηκε στη Χειμάρα το 1971 από γονείς, παππού και προπάππου Έλληνες. Το Φεβρουάριο του 1991, μέσα στο καταχείμωνο, με τον αδελφό του, με πολύ τόλμη ξεγλίστρησε στα σύνορα και ήρθε στη Θεσσαλονίκη, ίσως επειδή είναι ΠΑΟΚ. Μετά 14 μήνες στο Σέκσαρτ της

@

Ουγγαρίας μας χάρισε το πρώτο του (ήταν χάλκινο) μετάλλιο. Ακολούθως μετά 4 μήνες στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης φώναξε «για την Ελλάδα» και πήρε το χρυσό στα 82,5 κιλά με 370 κιλά και ισοβαθμία με τον Πολωνό Σιέμιον (2^ος) και τον Ρώσο Σαμάντοφ (3^ος )που ακυρώθηκε για πειθαρχικό παράπτωμα.

Ο ΙΑΚΩΒΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

 Εδώ χρειάζεται μια μεγάλη παρένθεση για την δεκαπενταετία που χωρίζει το τέλος ενός μεγάλου αθλητού και την αρχή ενός άλλου. Το 1976 μετά τους Ολυμπιακούς του Μόντρεαλ ο Ιακώβου απεχώρησε της ενεργού δράσεως και καθώς τα πράγματα ήταν γι’ αυτόν δύσκολα στην Ελλάδα, έφυγε στην Αμερική, όπου άνοιξε εστιατόριο στην Ατλάντα.

Όμως πάντα αγαπούσε την Άρση Βαρών και πάντα ήθελε να επιστρέψει. Μία ημέρα με πήρε τηλέφωνο στην Ολυμπιακή Επιτροπή και μου ζήτησε να επανενταχθεί στην εθνική ομάδα. Πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο για ουσιαστικούς και τυπικούς λόγους. Πρώτον είχε μεγαλώσει αρκετά και στο μεταξύ διάστημα είχαν αναδειχθεί νέοι. Δεύτερον έπρεπε να μετέχει αγώνων για να γνωρίζουμε τις δυνατότητες του.

Όταν δεν κατόρθωσε να έρθει ως αθλητής σκέφθηκε να επιστρέψει ως προπονητής, χωρίς πτυχία αλλά με νέους φίλους και σε καινούργιο πολιτικό περιβάλλον. Είδε ότι υπήρχαν περιθώρια να λειτουργήσει σ’ ένα πλαίσιο εκσυγχρονισμού της Άρσης Βαρών, ταυτόχρονα με την «Αλλαγή» στην Ελλάδα. Η άκρη βρέθηκε διά μέσου του Μίλωνα Νέας Σμύρνης. Εκεί είχε γνωρισθεί με έναν μπασκετμπολίστα (β’ σειράς) που είχε έρθει από τη Θεσσαλονίκη και είχε ασχοληθεί με την Άρση Βαρών. Ήταν ο τραπεζικός υπάλληλος Γιάννης Σγουρός, ο οποίος είχε εισχωρήσει στην ΕΟΑΒ. Έτσι δημιουργήθηκε ένας νέος μέντορας, διοικητικός και όχι τεχνικός και μάλιστα με διεθνείς βλέψεις.

@

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΣΠΟΥΡΙΔΗΣ

Η νέα εποχή άρχισε με γηγενείς αθλητές αλλά με προπονητικές μεθόδους εισαγμένες εκ της αλλοδαπής. Ήταν το διάστημα στο οποίο προσπαθούσαμε να αντιγράψουμε συστήματα και να κοπιάρουμε ρεκόρ. Κάποιοι το κατόρθωσαν, άλλοι όχι. Ιδού μερικά από τα ονόματα των Ελλαδιτών: Γιάννης Σιδηρόπουλος (ΧΑΝΘ), Παύλος Λεσπουρίδης (Ηρακλής Θεσσ.), Γιώργος Παναγιωτάκης (Κύδων Χανίων), Γιάννης Κατσαϊδώνης (Μίλων), Σεραφείμ Γραμματικόπουλος (Άτλας Καλλιθέας), Γιάννης Γέροντας (Μίλων), Ιορδάνης Ηλιούδης (ΑΟ Σερρών), Βασίλης Σταυρίδης (Μίλων) και κυρίως Ιωάννης Τσιντσάρης (ΑΟ Σερρών) και Δημήτρης Ζαρζαβατσίδης (ΧΑΝΘ). Μεγάλα ονόματα, απόδειξη των δυνατοτήτων μας, που κάτω από τις οδηγίες του Χρήστου Ιακώβου –με το στιλ της εποχής- πέτυχαν διακρίσεις. Ο Τσιντσάρης ήταν 4^ος στο Λος Άντζελες, ο Σιδηρόπουλος 6^ος στη Σεούλ. Ο Ζαρζαβατσίδης ακολούθησε διαφορετικό δρόμο, παντρεύτηκε τη Βούλα Πατουλίδου αλλά έγινε και Πανεπιστημιακός Καθηγητής.

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗ

Η ανατροπή του διεθνούς πολιτικού σκηνικού, η κατάρρευση της ΕΣΣΔ, η δυνατότητα των πρώην σοβιετικών αθλητών να επιλέξουν τη νέα «πατρίδα» τους και η ταχύτατη πολιτογράφηση του Πύρρου Δήμα έβαλαν σε μεγάλες ιδέες την πολιτικοποιημένη ΕΟΑΒ. Έτσι άρχισαν ενέργειες οι οποίες είχαν μικρή, μικρότερη ή και καθόλου σχέση με την περίπτωση του Πύρρου Δήμα.

Οι ενέργειες πολιτογράφησης αποτελούσαν ένα σχέδιο, δαπανηρό μεν αλλά έφερνε δόξα, στην Ομοσπονδία, στη ΓΓΑ, την Πολιτεία και γινόταν με χαρά αποδεκτό πανελλήνια αφού ανέβαζε τη χώρα μας στη

@

παγκόσμια κορυφή. Το πρόβλημα δεν ήταν ούτε οι ξένοι, ούτε οι δαπάνες τους. Το πρόβλημα συνίστατο στη μέθοδο συντήρησης των νέων αθλητών μας στα ίδια αγωνιστικά μοτίβα στα οποία ευρίσκοντο πριν αποκτήσουν το ελληνικό διαβατήριο. Αυτό ανέλαβε να το εποπτεύει ο Χρήστος Ιακώβου, ως πολύπειρος και ως επικεφαλής του τεχνικού τιμ. Έτσι έχουμε πλέον το ηγετικό δίδυμο Σγουρού – Ιακώβου.

.ΠΥΡΡΟΣ ΔΗΜΑΣ-ΧΡΗΣΤΟΣ ΙΑΚΩΒΟΥ-ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΓΟΥΡΟΣ-ΚΑΧΗ ΚΑΚΙΑΣΒΙΛΗ.

ΚΑΧΗ Ή ΑΚΑΚΙΟΣ

Η περίπτωση του Κακιασβίλη είναι τελείως διαφορετική από αυτή του Πύρρου Δήμα. Βρίσκεται στην αντίπερα όχθη του ποταμού, όπως λένε. Το 1992 στους Ολυμπιακούς Αγώνες στη Βαρκελώνη ο Κακιασβίλη αγωνίστηκε με τα χρώματα της Γεωργίας ή της Ενωμένης Ομάδας των 12 που είχε προκύψει από τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Δεν περιελαμβάνοντο στην Ενωμένη Ομάδα (που είχε μορφή προσωρινής Κοινοπολιτείας) τα 3 βαλτικά κράτη, δηλαδή: Εσθονία – Λιθουανία – Λεττονία. Ο Κακιασβίλη πείστηκε να πολιτογραφηθεί Έλληνας καθώς η μητέρα του ήταν Ελληνίδα. Είχε τη δυνατότητα να επιλέξει διαβατήριο σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις που ίσχυσαν τότε για τους αθλητές. Γιατί προτίμησε την Ελλάδα δεν έγινε γνωστό. Γνωστό έγινε πως δεν θέλησε να αναφέρεται στα ελληνικά το Κάχη ως Ακάκιος αλλά να παραμείνει ως έχει. Επίσης γνωστό έγινε το βιβλίο που κυκλοφόρησε με τη παιδική ζωή του στη Γεωργία και ότι δέχθηκε την ιδιότητα του Αξιωματικού της Ελληνικής Αεροπορίας.

Το 1996 στην Ατλάντα και το 2000 στο Σίδνεϋ ο Κακιασβίλη κατέκτησε 2 χρυσά μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 2004 στην Αθήνα απέτυχε ή «κάηκε» στο ζετέ. Ο σωστός όρος είναι «ακυρώθηκε στο ζετέ», αλλά καλύτερα να αποφεύγεται διότι υπάρχει το ενδεχόμενο παρερμηνείας μετά τις ακυρώσεις της ΔΟΕ λόγω drugs. Εδώ δεν

@

συντρέχει τέτοια περίπτωση. Αντίθετα έχουμε κάτι το μοναδικό για Olympian ευρισκόμενο εν ζωή. Είναι ο μοναδικός ο οποίος αγωνίσθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες υπερασπιζόμενος 2 χώρες. Αυτό συνέβη μία ακόμη φορά στο απώτερο παρελθόν. Το 1908 στο Λονδίνο ο Ντάνιελ Κάρολ αγωνίσθηκε στο ράγκμπι με την Αυστραλία και το 1920 στην Αμβέρσα με τις ΗΠΑ. Η ΔΟΕ στο τομέα αυτό είναι πολύ προσεκτική. Τώρα πως εμείς το κατορθώσαμε και εάν περνάει στο ενεργητικό ή το παθητικό μας είναι μία άλλη ιστορία όπως λέει ο ποιητής.

ΤΑ 15 ΜΕΤΑΛΛΙΑ ΜΑΣ

Τα μετάλλια τα οποία έχει κερδίσει η Ελληνική Άρση Βαρών στους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι 15, 6 χρυσά, 5 αργυρά και 4 χάλκινα. Από αυτά τα 3 τα κατακτήσαμε κατά τις πρώτες διοργανώσεις των Ολυμπιακών Αγώνων. Δύο χάλκινα το 1896 και ένα χρυσό το 1904. Τα άλλα 12 τα κερδίσαμε στους Ολυμπιακούς Αγώνες 1992-1996-2000-2004 με 6 άνδρες αθλητές και μία αθλήτρια, ως εξής: Πύρρος Δήμας (4), Ακάκιος Καχιασβίλη (2), Λεωνίδας Σαμπάνης (2), Βαλέριος Λεωνίδης (1), Βίκτωρας Μήτρου (1), Λεωνίδας Κόκας (1) και η Ιωάννα Χατζηϊωάννου (1). Από τους παραπάνω 3 χρυσά κατέκτησε ο Πύρρος Δήμας και 2 ο Ακάκιος Κακιασβίλη.

Στην Ελλάδα έχουμε μία ιδιαίτερη ικανότητα να δημιουργούμε προβλήματα όχι μόνο με τις αποτυχίες μας αλλά και με τις επιτυχίες μας. Κατορθώσαμε να συγκεντρώσουμε εδώ 10 (περίπου) εκλεκτούς Αρσιβαρίστες αλλά σαν να μην μας πήγαινε το μοντέλο της ισχυρής χώρας στο σπορ αυτό πετύχαμε σε ελάχιστο χρόνο να διαλύσουμε αυτή την εικόνα. Ίσως γιατί πιστέψαμε ότι θεμελιώσαμε καταστάσεις που μας ισχυροποίησαν οριστικά. Αντίθετα ακολουθήσαμε στρεβλές λύσεις και

μεθόδους που δεν μπορούσαν να δώσουν συνέχεια στην πρόσκαιρη επιτυχία δια της συγκεντρώσεως των εκλεκτών στην δεκαετία του ‘90.

Η ιστορία με την ισχυροποίηση της Ελλάδας δεν έφερε αρχικά αντιδράσεις από το εξωτερικό. Στη συνέχεια όμως οι διεθνείς οργανισμοί των «κουτόφραγκων» άρχισαν ελέγχους στο Στίβο και την Άρση Βαρών. Η ηθελημένη αυταπάτη είχε έρθει στο τέλος της. Η αναστάτωση, όχι μόνο στον αθλητικό μας χώρο, αλλά στην κοινωνία μας ήταν μεγάλη. Αναζητήθηκαν ευθύνες και υπεύθυνοι. Ήταν δύσκολο όχι να εντοπισθούν αλλά να προσδιοριστούν καθώς ο αθλητισμός μας είχε αποκτήσει πολιτική δομή που ταυτιζόταν με τις κρατικές προσδοκίες για την αθλητική μας άνοιξη. Κάθε ευθύνη της διοικητικής ηγεσίας ή άλλων φορέων εκμηδενίσθηκε και μόνος υπεύθυνος για χρήση απαγορευμένων ουσιών κρίθηκε ο επικεφαλής, του προπονητικού τιμ, Χρήστος Ιακώβου.
 Ήταν η δεύτερη φορά που ο Χρήστος Ιακώβου βρισκόταν μόνος, να αντιμετωπίζει καταστάσεις. Η πρώτη ήταν όταν ο τότε μέντορας του επέλεξε τις γνωριμίες, δια του Ιακώβου, να τις χρησιμοποιήσει αναρριχώμενος στη Χούντα. Η δεύτερη, μετά 30 τόσα χρόνια, ήταν χειρότερη, καθώς ο Ιακώβου φορτώθηκε αποκλειστικά στους δικούς του ώμους ευθύνες αποφάσεων που δεν ήταν δυνατόν να μην προέρχονται από συναίνεση. Άλλωστε κάποιος πλήρωνε τις δαπάνες των αθλητικών προγραμμάτων. Γνωρίζουμε δε, εκτός των άλλων ότι ο Ιακώβου είναι και σφικτός, καθόλου σπάταλος.

Η ελληνική αναταραχή δημιούργησε αναστάτωση τόσο στη ΔΟΕ και τη Διεθνή Ομοσπονδία Άρσης Βαρών όσο και στους … φιλοτελιστές με την ακύρωση κυκλοφορήσαντος γραμματοσήμου, που έτσι πήρε μεγάλη αξία για τους τυχερούς κατόχους του.

Ο Λεωνίδας Σαμπάνης, το 1996 και το 2000 κατάκτησε Αργυρό Μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 2004 επίσης το πέτυχε στην

                                                          @

Αθήνα όπου μετείχε στην κατηγορία των 62 κιλών, αλλά ακυρώθηκε. Το βιβλίο «THE COMPLETE BOOK OF THE OLYMPICS» στη σελίδα 1073 γράφει επακριβώς τα εξής: «Ο Λεωνίδας Σαμπάνης της Ελλάδος κανονικά τερμάτισε τρίτος (με 312,5κ.), αλλά ακυρώθηκε, όταν βρέθηκε θετικός μετά από εξέταση, με υψηλό επίπεδο τεστοστερόνης. 

Παράξενο μπορεί να φαντάζει ότι τα θετικά αποτελέσματα του Σαμπάνη στο αντιντόπινγκ κοντρόλ έφεραν αναστάτωση στο φιλοτελικό κόσμο. Την επόμενη ημέρα της απονομής του χάλκινου μεταλλίου τα ελληνικά ταχυδρομεία κυκλοφόρησαν ένα γραμματόσημο προς τιμήν του. (Σημ.: Το γραμματόσημο με φωτό ταυτότητας παρουσιάζει τον Σαμπάνη με το μετάλλιο. Η τιμή του είναι στα 0,65 ευρώ)

. Το γραμματόσημο απεσύρθη της κυκλοφορίας μόλις αναγγέλθηκαν τα αποτελέσματα του αντιντόπινγκ κοντρόλ και έτσι γρήγορα έγινε συλλεκτικό αντικείμενο αξίας».

Σήμερα, ο Πύρρος Δήμας έχει δύο οικογένειες, τη δική του και την Άρση Βαρών της οποίας προσπαθεί να μαζέψει τα κομμάτια. 

Αρκετά δύσκολο διότι τόσο οι καιροί όσο και η πρόσφατη ιστορία δεν τον βοηθούν παρά την εκτίμηση που τρέφουν όλοι προς το πρόσωπό του. Πρέπει να περάσει ένα μεγάλο διάστημα μέχρι να σβήσουν από τη μνήμη οι πολιτικοί – διοικητικοί – τεχνικοί υπεύθυνοι αυτής της ιστορίας.