Πρωταθλήτρια στην πισίνα και τη ζωή

Η Ντόουν Φρέιζερ έμεινε αήττητη στα 100μ. ελευθέρως..

Πρωταθλήτρια στην πισίνα και τη ζωή  Η Ντόουν Φρέιζερ έμεινε αήττητη στα 100μ. ελευθέρως, στα οποία κατέκτησε τρία χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια Του Ν. Α. Κωνσταντοπουλου Υπήρξε βουλευτής, τιμήθηκε με τιμές της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και της Αυστραλίας, κατηγορήθηκε πως έκλεψε την Ολυμπιακή σημαία, την οποία αργότερα τής την πρόσφερε για ενθύμιο ο αυτοκράτορας της Ιαπωνίας, εξαγρίωσε τους χορηγούς της εθνικής ομάδας της Αυστραλίας το 1964, αναγορεύθηκε «αθλήτρια του αιώνα για την Αυστραλία», και «κορυφαία εν ζωή κολυμβήτρια όλων των εποχών», ψηφίσθηκε ως ο άνθρωπος που περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον συμβολίζει την Αυστραλία, περιελήφθη στους Ζώντες Εθνικούς Θησαυρούς της Αυστραλίας, υπήρξε λαμπαδηδρόμος στην Ατλάντα (ΗΠΑ) στους Ολυμπιακούς του 1996 και στο Σίδνεϊ το 2000, καθιερώθηκε βραβείο με τ’ όνομά της, φέρι μποτ φέρει, επίσης, τ’ όνομά της. Αλλά η Ντόουν Φρέιζερ έγινε διάσημη κι έμεινε στην ιστορία για τα επιτεύγματά της μέσα στην πισίνα. Ηταν η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε τρία χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια στο ίδιο αγώνισμα. Τα χρόνια που ακολούθησαν μετά το 1964, μόνο η σπουδαία Ουγγαρέζα, Κριστίνα Εγκερσεγκι επανέλαβε το επίτευγμα. Ουδείς άνδρας δε, έχει κατορθώσει κάτι τέτοιο. Γεννήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 1937 στο προάστιο του Σίδνεϊ, Μπάλμεϊν, σε μια οικογένεια της εργατικής τάξης. Είχε επτά αδέλφια. Αγωνιστική κολύμβηση άρχισε μεγάλη, για το άθλημα. Οταν ήταν 15 ετών, το 1952, την παρατήρησε να κολυμπάει στη θάλασσα του Σίδνεϊ ο προπονητής, Χάρι Γκάλαγκερ, που διαπίστωσε κάποιες ξεχωριστές ικανότητες στον τρόπο με τον οποίον κολυμπούσε. Αρχικά την προπονούσε η Τσατ Μιράντα, μετά ανέλαβε την προπόνησή της ο Γκάλαγκερ και στις βλέψεις της τής έβαλε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1956, που θα γίνονταν στην πατρίδα της, την Αυστραλία. Ετσι άρχισαν όλα... Αυτά τα «όλα» περιλαμβάνουν τέσσερα χρυσά και ισάριθμα ασημένια Ολυμπιακά μετάλλια και τρία ατομικά χρυσά από τους αγώνες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Αλλά η Φρέιζερ, όπως και άλλοι κολυμβητές εκείνων των χρόνων, ήταν άτυχη. Στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων δεν περιλαμβάνονταν τα 200 μ. ελευθέρως, στα οποία η σπουδαία Αυστραλέζα είχε συντρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ. Μπήκαν το 1968. Εκείνη είχε σταματήσει τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Επίσης, ουδέποτε της δόθηκε η ευκαιρία να μετάσχει σε πρωτάθλημα κόσμου. Ο θεσμός καθιερώθηκε το 1973. Η Ολυμπιακή νίκη της το 1964 αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη. Και τούτο, διότι νωρίτερα, σε τραγικό τροχαίο δυστύχημα, στο οποίο σκοτώθηκε η μητέρα της, η ίδια τραυματίσθηκε σοβαρά στον λαιμό και στη σπονδυλική στήλη. Κατέρριψε 15 φορές παγκόσμιο ρεκόρ σε ατομικό αγώνισμα, ενώ τέσσερις, ήταν μέλος της εθνικής Αυστραλίας που βελτίωσε το ρεκόρ στα 4Χ100 μ. ελευθέρως. Εμεινε αήττητη στα 100 μ. ελευθέρως. Ψηλή (1,71 μ.), ειδικά για την εποχή εκείνη, αμέσως ξεχώρισε. Μετά μόλις τρία χρόνια προπονήσεων, το 1955 αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Αυστραλίας στις 220 γυάρδες ελευθέρως. Το ίδιο έτος βελτίωσε τα τέσσερα ρεκόρ Αυστραλίας στο ελεύθερο στις αποστάσεις έως τις 880 γυάρδες. Παγκόσμιο ρεκόρ στα 100 μ. ελευθέρως, πέτυχε για πρώτη φορά στις 21 Φεβρουαρίου 1956 με 1.04.5. Το έχασε από την Ολλανδέζα, Κόκι Χάστελαρς, που το κατέβασε στα 1.04.0, το ξαναπήρε στις 25 Αυγούστου 1956 με 1.03.3 και το έχασε ξανά, από την, επίσης Αυστραλέζα, Λορέιν Κραπ που το πήγε στο 1.02.4. Την 1η Δεκεμβρίου 1956 το έκανε πάλι δικό της με 1.02.00. Το κατέβασε, με άλλες οκτώ καταρρίψεις, στις 29 Φεβρουαρίου του 1964 στα 58.9. Το έχασε μόλις στις 8 Ιανουαρίου 1972 από την Ολυμπιονίκη συμπατριώτισσά της, Σέιν Γκουλντ, που κολύμπησε την απόσταση σε 58.5. Η Γκουλντ είχε ισοφαρίσει τα 58.9 στις 30 Απριλίου 1971. Στα 200 μ. ελευθέρως, ρεκόρ σημείωσε τέσσερις φορές. Πρώτη ήταν στις 25 Φεβρουαρίου 1956 με 2.20.7. Της το αφαίρεσε η Κραπ, που το κατέβασε στα 2.18.5. Η Φρέιζερ «απάντησε» στις 10 Φεβρουαρίου 1958 με 2.17.7 και στις 27 Φεβρουαρίου 1960 σημείωσε 2.11.6. Η επίδοση «έπεσε» στις 19 Αυγούστου 1966 από την Αμερικανίδα, Πόκι Γουότσον, που πέτυχε 2.10.5. H κλοπή σημαίας Η Ντόουν Φρέιζερ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1964, που έγιναν στο Τόκιο, δεν πρωταγωνίστησε μόνο στο νερό, αλλά και εκτός αυτού. Ή μήπως όχι; Κατηγορήθηκε ότι έκλεψε την Ολυμπιακή σημαία, η οποία βρισκόταν σε ιστό έξω από το παλάτι του αυτοκράτορα, Χιροχίτο. Συνελήφθη, αλλά μετά αφέθη ελεύθερη χωρίς να της απαγγελθούν κατηγορίες. Ο Χιροχίτο, μάλιστα, αργότερα τής προσέφερε τη σημαία για ενθύμιο. Παρά ταύτα, η κολυμβητική ομοσπονδία της Αυστραλίας την τιμώρησε με δεκαετή αποκλεισμό. Λίγους μήνες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968, η διοίκηση «μετανόησε» και της χάρισε το υπόλοιπο της ποινής. Ηταν, όμως, αργά για τη Φρέιζερ, που ήταν πια 31 ετών, για να προετοιμασθεί. Πολλά χρόνια αργότερα, η διάσημη κολυμβήτρια αρνήθηκε ότι είχε κλέψει τη σημαία.Βάσισε, μάλιστα, την άποψή της στο ότι, για να την πάρει, έπρεπε να κολυμπήσει στην τάφρο, που περιέβαλε το παλάτι. Είπε το 1991 στην εφημερίδα «Τάιμς»: «Δεν υπήρχε περίπτωση να κολυμπήσω σε αυτή την τάφρο. Το βρώμικο νερό με τρομοκρατεί και η τάφρος ήταν ακάθαρτη. Δεν υπήρχε περίπτωση ούτε τα δάχτυλό μου να βυθίσω σε αυτήν». Το 1964 κατόρθωσε να εξαγριώσει και τους χορηγούς της εθνικής ομάδας της Αυστραλίας και την κολυμβητική ομοσπονδία της χώρας. Στην τελετή έναρξης παρήλασε με παλαιότερη κολυμβητική στολή, και όχι με αυτήν που είχαν δώσει στην εθνική ομάδα οι χορηγοί, διότι η προηγούμενη ήταν πιο άνετη. Το ίδιο έκανε και στους προκριματικούς. Στην πραγματικότητα γι’ αυτό τιμωρήθηκε, όχι για τη σημαία. Η τύχη δεν ήταν «τυφλή» στην περίπτωσή της Αν ο Χάρι Γκάλαγκερ δεν είχε ξεχωρίσει, εκείνο το καλοκαίρι του 1952, την Ντόουν Φρέιζερ, ίσως το κορίτσι από την εργατική οικογένεια του Μπάλμεϊν να είχε τη μοίρα όλων των κοριτσιών που προέρχονται από τέτοιες οικογένειες. Ζωή δύσκολη, αγωνία για το μεροκάματο, μια οικογένεια, πιθανόν με πολλά παιδιά, όπως ήταν η δική της. Η τύχη, όμως, μερικές φορές, δεν είναι τυφλή. Ευτυχώς. Η μεγάλη, σε διάρκεια και επιτεύγματα, σταδιοδρομία της ολοκληρώθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, το 1964. Ηταν 27 ετών. Πολύ μεγάλη, δηλαδή, για κολυμβήτρια, ειδικά τότε. Αφού ολοκλήρωσε την αγωνιστική της δράση ασχολήθηκε με την προπονητική. Είναι, όμως, πολυσχιδής προσωπικότητα. Ο αθλητισμός δεν την κάλυπτε απόλυτα. Τα ενδιαφέροντά της είναι πολύπλευρα. Κι ένα από αυτά είναι η πολιτική. Ετσι, ασχολήθηκε με αυτήν, επανερχόμενη στη δημόσια ζωή. Στις 19 Μαρτίου 1988, αν και ανεξάρτητη, εξελέγη στο Κοινοβούλιο της Νέας Νότιας Ουαλλίας ως εκπρόσωπος του Μπάλμεϊν. Εμεινε στο Κοινοβούλιο έως τις 3 Μαΐου 1991, οπότε καταργήθηκε η συγκεκριμένη θέση. Πάμπολλες είναι οι τιμές που επιδαψιλεύθηκαν στη Φρέιζερ. Το 1964 ονομάσθηκε «Αυστραλός (σ.σ.: εν προκειμένω, Αυστραλή) του έτους». Τρία χρόνια αργότερα έγινε μέλος της «Τάξης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας» για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον αθλητισμό και το 1998 «Αξιωματούχος της Τάξης της Αυστραλίας» εις αναγνώριση της προσφοράς της στην κοινωνία, ειδικά στον αθλητισμό και διά μέσου φορέων που ασχολούνται με τους ανθρώπους με αναπηρίες ή με το περιβάλλον. Το ίδιο έτος αναγορεύθηκε «αθλήτρια του αιώνα για την Αυστραλία», ενώ περιελήφθη και στους Ζώντες Εθνικούς Θησαυρούς της Αυστραλίας. Τον επόμενο χρόνο, αναγορεύθηκε από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) «Κορυφαία εν ζωή αθλήτρια των αθλημάτων της πισίνας όλων των εποχών». Η οργανωτική επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων της Ατλάντα (ΗΠΑ) το 1996, της επεφύλαξε δύο τιμές. Την βράβευσε ως μία από τις επτά σπουδαιότερες αθλήτριες όλων των εποχών και της επέτρεψε να τρέξει ως λαμπαδηδρόμος στην πορεία της Φλόγας προς το Ολυμπιακό Στάδιο. Λαμπαδηδρόμος ήταν και στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ το 2000, φυσικά μέσα στο στάδιο. Σ’ εκείνη τη διοργάνωση, ο τότε πρόεδρος της ΔΟΕ, Χουάν Αντόνιο Σαμαράντς, την αναγόρευσε Πρώτη Κυρία των Ολυμπιακών Αγώνων. Η Φρέιζερ ήταν «Ακόλουθος» της Ολυμπιακής ομάδας της Αυστραλίας το 2000. Ψηφίσθηκε ως «ο άνθρωπος που περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον συμβολίζει την Αυστραλία». Ο οργανισμός Αθλητικών Βραβείων της Αυστραλίας καθιέρωσε βραβείο με τ’ όνομά της. Τ’ όνομά της φέρει και φέρι μπόουτ της γραμμής του ποταμού Παραμάτα, στο Σίδνεϊ. Η κοινωνική της δράση είναι πλούσια. Ισως επειδή δεν έγινε γιατρός, όπως αρχικά σχεδίαζε, προσφέρει τις υπηρεσίες της στην Αθλητική Ενωση Ανθρώπων με Εγκεφαλική Παράλυση και στην Αθλητική Ενωση Ανθρώπων σε Αναπηρική Καρέκλα της Βικτόρια. Στηρίζει και τη γυναικεία Ενωση Επαγγελματικού Γκολφ. Είναι ιδρυτικό μέλος, μαζί με άλλες προσωπικότητες του αθλητισμού, της Αθλητικής Ακαδημίας «Λόρεους», μέλος του ιδρύματος, «Αθλητισμός για το Καλό» και αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Ενωσης Ολυμπιονικών. Εξακολουθεί δε, να στηρίζει πολλά αθλητικά σωματεία σε όλη την Αυστραλία. Στην προσωπική της ζωή, όμως, δεν ευτύχησε ιδιαιτέρως. Το 1964 παντρεύτηκε τον Γκάρι Γουόρ, αλλά ο γάμος δεν διήρκεσε πολύ. Εως το 1968. Απέκτησαν μια κόρη, την Ντόουν-Λορέιν, η οποία τους έδωσε έναν εγγονό, με τον οποίο, όπως λέει, πηγαίνει και κολυμπούν παρέα. Εχει μεγάλη αγάπη στα ζώα. Σκύλοι, ίπποι, αγελάδες, φάλαινες και δελφίνια είναι τ’ αγαπημένα της. Λατρεύει την κλασική μουσική, αλλά αγαπάει και τα τραγούδια του Ελτον Τζον και του Αμερικανού τραγουδιστή της κάντρι, Γουίλι Νέλσον. Της αρέσει να διαβάζει αυτοβιογραφίες