Ποιος πιστεύει ακόμα στον Καραγκιόζη; Στα νηπιαγωγεία, τους παιδικούς σταθμούς και τις μικρές τάξεις του Δημοτικού σχολείου τέτοια εποχή τα παιδιά κουβεντιάζουν τον επικείμενο ερχομό του Αϊ-Βασίλη. Πολλά πιστεύουν ακόμα ακράδαντα στην ύπαρξή του. Κάποια έχουν αμφιβολίες, αλλά τις αφήνουν στην άκρη με την προσμονή του δώρου. Άλλα έχουν διαμορφώσει θεωρίες για το αν ζει ή πέθανε. Η μικρή μου κόρη εντυπωσιάστηκε πέρυσι που το γάλα και τα μπισκότα που του είχε αφήσει δίπλα στο τζάκι είχαν φαγωθεί – ήταν κι αυτό απόδειξη, πέρα από τα δώρα, ότι είχε έρθει.
Ποιός πιστεύει ακόμα στον Αϊ-Βασίλη; Μα τα παιδιά που τους το μαθαίνουμε, μέχρι να μεγαλώσουν λίγο ακόμα και να καταλάβουν την αλήθεια. Ότι ο πρόσχαρος παπούς με τα κόκκινα, το έλκηθρο και τα δώρα είναι μόνο ο πόθος μας να υπάρχει λίγη μαγεία. Να υπάρχει ένα μικρό μέρος στις ζωές μας που τα όνειρα εκπληρώνονται.
Μου έχει κάνει όμως αυτήν την εποχή τρομερή εντύπωση κάτι άλλο, φαινομενικά παντελώς άσχετο: Το σήριαλ με τον Άραβα πρίγκιπα που θα εμφανιστεί να αγοράσει τον Παναθηναϊκό με εκπρόσωπο τον κ. Βλάση Τσάκα. Θεωρώ πως ο κ. Τσάκας δεν υποδύεται τόσο τον ρόλο του Αϊ-Βασίλη στον ΠΑΟ, όσο αυτόν του Καραγκιόζη, και σπεύδω να διευκρινίσω ότι δεν το εννοώ αυτό μειωτικά όπως πολλές φορές γίνεται. Συγκεκριμένα, η απαξιωτική αναφορά στον Καραγκιόζη ξεκίνησε ταξικά, ως αναφορά στο θέαμα και τις συνθήκες που παρουσιαζόταν σε φτωχογειτονιές και στα καφενεία, όχι ως απαξίωση του ίδιου του Καραγκιόζη ως χαρακτήρα. Ο πάμφτωχος και καμπούρης, μεν, ήρωας του θεάτρου σκιών ξεχωρίζει για την εξυπνάδα και το χιούμορ του, και για την ικανότητα του να ελίσσεται μέσα σε πρωτοφανείς καταστάσεις. Νομίζω ότι ένα τέτοιο έργο εξελίσσεται στον Παναθηναϊκό: Η κατάσταση είναι σίγουρα πρωτοφανής, αν όχι εξωφρενική, με μια μεγάλη ομάδα από τους πλέον οικονομικά ισχυρούς ανθρώπους της χώρας να μην μπορούν να αποφασίσουν τι να κάνουν με μια ποδοσφαιρική ανώνυμη εταιρεία, και ο πανέξυπνος, χιουμορίστας και με ικανότητα ελιγμών σα χέλι Τσάκας να τους έχει να κρέμονται από τα χείλη του. Όχι μόνο τους ιδιοκτήτες, αλλά και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, τους οπαδούς και τελικά κι όλους τους υπόλοιπους όπως εγώ, που μπορεί να αδιαφορούν τελείως για το μέλλον του ΠΑΟ, αλλά απολαμβάνουν το σήριαλ αυτό ως διασκέδαση.
Το θέμα με τον Καραγκιόζη, όμως, είναι το που στοχεύει. Οι ικανότητες του είναι δεδομένες, αλλά το μυαλό του είναι πάντα μόνο στο φαγητό, στη μάσα. Όλο το έργο τελικά καταλήγει στη στιγμή που ο Καραγκιόζης θα μπορέσει να φωνάξει στον μάγειρα «βρε βάλε σάλτσα, βάλε κεφτέδες» (τουλάχιστον στις καταπληκτικές ερμηνείες του αείμνηστου Ευγένιου Σπαθάρη). Όσον αφορά τον κ. Τσάκα, ο αντίστοιχος στόχος, τα χρήματα δηλαδή, είναι και αυτονόητος και απολύτως θεμιτός.
Το πρόβλημα όμως είναι ευρύτερο. Και είναι ευρύτερο γιατί ο Καραγκιόζης που ενσαρκώνεται σήμερα ιδανικά από τον κ. Τσάκα, στην πραγματικότητα υπήρξε το βασικότερο πρότυπο της ελληνικής κοινωνίας για δεκαετίες και μάλιστα ήταν το κατεξοχήν πρότυπο για τους πολιτικούς άνδρες της χώρας. Ποιο ήταν το κυρίαρχο όραμα των Ελλήνων πολιτικών εδώ και 30 χρόνια αν όχι το «βάλε σάλτσα, βάλε κεφτέδες»; Αν το σκεφτούμε έτσι, ο μεγαλύτερος «Καραγκιόζης» της ελληνικής κοινωνίας ήταν ο μακαρίτης Ανδρέας Παπανδρέου, που διαχειρίστηκε πακτωλούς εκατομμυρίων από τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης, όχι για να δημιουργήσει η χώρα υποδομές, αλλά για να στηθεί το μεγαλύτερο τραπέζι με κεφτέδες και σάλτσα που έγινε ποτέ.
Φτάνοντας, λοιπόν, στη σημερινή κατάσταση, όπου η τεράστια και βαθύτατη κρίση ξεγύμνωσε την ελληνική πολιτική σκηνή και όπου είναι πια κοινός τόπος ότι η Ελλάδα δεν μπορεί πια να προχωρήσει στο μέλλον με οδηγό τη σάλτσα και τους κεφτέδες, αλλά χρειάζεται πραγματικούς γνώστες και όχι πολυτεχνίτες κι ερημοσπίτες το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι, ποιος πιστεύει ακόμα στον Καραγκιόζη;
*Ο Μιχάλης Σηφάκης είναι δημοσιογράφος.http://mykonoszoo.blogspot.com
Ποιός πιστεύει ακόμα στον Αϊ-Βασίλη; Μα τα παιδιά που τους το μαθαίνουμε, μέχρι να μεγαλώσουν λίγο ακόμα και να καταλάβουν την αλήθεια. Ότι ο πρόσχαρος παπούς με τα κόκκινα, το έλκηθρο και τα δώρα είναι μόνο ο πόθος μας να υπάρχει λίγη μαγεία. Να υπάρχει ένα μικρό μέρος στις ζωές μας που τα όνειρα εκπληρώνονται.
Μου έχει κάνει όμως αυτήν την εποχή τρομερή εντύπωση κάτι άλλο, φαινομενικά παντελώς άσχετο: Το σήριαλ με τον Άραβα πρίγκιπα που θα εμφανιστεί να αγοράσει τον Παναθηναϊκό με εκπρόσωπο τον κ. Βλάση Τσάκα. Θεωρώ πως ο κ. Τσάκας δεν υποδύεται τόσο τον ρόλο του Αϊ-Βασίλη στον ΠΑΟ, όσο αυτόν του Καραγκιόζη, και σπεύδω να διευκρινίσω ότι δεν το εννοώ αυτό μειωτικά όπως πολλές φορές γίνεται. Συγκεκριμένα, η απαξιωτική αναφορά στον Καραγκιόζη ξεκίνησε ταξικά, ως αναφορά στο θέαμα και τις συνθήκες που παρουσιαζόταν σε φτωχογειτονιές και στα καφενεία, όχι ως απαξίωση του ίδιου του Καραγκιόζη ως χαρακτήρα. Ο πάμφτωχος και καμπούρης, μεν, ήρωας του θεάτρου σκιών ξεχωρίζει για την εξυπνάδα και το χιούμορ του, και για την ικανότητα του να ελίσσεται μέσα σε πρωτοφανείς καταστάσεις. Νομίζω ότι ένα τέτοιο έργο εξελίσσεται στον Παναθηναϊκό: Η κατάσταση είναι σίγουρα πρωτοφανής, αν όχι εξωφρενική, με μια μεγάλη ομάδα από τους πλέον οικονομικά ισχυρούς ανθρώπους της χώρας να μην μπορούν να αποφασίσουν τι να κάνουν με μια ποδοσφαιρική ανώνυμη εταιρεία, και ο πανέξυπνος, χιουμορίστας και με ικανότητα ελιγμών σα χέλι Τσάκας να τους έχει να κρέμονται από τα χείλη του. Όχι μόνο τους ιδιοκτήτες, αλλά και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, τους οπαδούς και τελικά κι όλους τους υπόλοιπους όπως εγώ, που μπορεί να αδιαφορούν τελείως για το μέλλον του ΠΑΟ, αλλά απολαμβάνουν το σήριαλ αυτό ως διασκέδαση.
Το θέμα με τον Καραγκιόζη, όμως, είναι το που στοχεύει. Οι ικανότητες του είναι δεδομένες, αλλά το μυαλό του είναι πάντα μόνο στο φαγητό, στη μάσα. Όλο το έργο τελικά καταλήγει στη στιγμή που ο Καραγκιόζης θα μπορέσει να φωνάξει στον μάγειρα «βρε βάλε σάλτσα, βάλε κεφτέδες» (τουλάχιστον στις καταπληκτικές ερμηνείες του αείμνηστου Ευγένιου Σπαθάρη). Όσον αφορά τον κ. Τσάκα, ο αντίστοιχος στόχος, τα χρήματα δηλαδή, είναι και αυτονόητος και απολύτως θεμιτός.
Το πρόβλημα όμως είναι ευρύτερο. Και είναι ευρύτερο γιατί ο Καραγκιόζης που ενσαρκώνεται σήμερα ιδανικά από τον κ. Τσάκα, στην πραγματικότητα υπήρξε το βασικότερο πρότυπο της ελληνικής κοινωνίας για δεκαετίες και μάλιστα ήταν το κατεξοχήν πρότυπο για τους πολιτικούς άνδρες της χώρας. Ποιο ήταν το κυρίαρχο όραμα των Ελλήνων πολιτικών εδώ και 30 χρόνια αν όχι το «βάλε σάλτσα, βάλε κεφτέδες»; Αν το σκεφτούμε έτσι, ο μεγαλύτερος «Καραγκιόζης» της ελληνικής κοινωνίας ήταν ο μακαρίτης Ανδρέας Παπανδρέου, που διαχειρίστηκε πακτωλούς εκατομμυρίων από τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης, όχι για να δημιουργήσει η χώρα υποδομές, αλλά για να στηθεί το μεγαλύτερο τραπέζι με κεφτέδες και σάλτσα που έγινε ποτέ.
Φτάνοντας, λοιπόν, στη σημερινή κατάσταση, όπου η τεράστια και βαθύτατη κρίση ξεγύμνωσε την ελληνική πολιτική σκηνή και όπου είναι πια κοινός τόπος ότι η Ελλάδα δεν μπορεί πια να προχωρήσει στο μέλλον με οδηγό τη σάλτσα και τους κεφτέδες, αλλά χρειάζεται πραγματικούς γνώστες και όχι πολυτεχνίτες κι ερημοσπίτες το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι, ποιος πιστεύει ακόμα στον Καραγκιόζη;
*Ο Μιχάλης Σηφάκης είναι δημοσιογράφος.http://mykonoszoo.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου