Τον τελευταίο καιρό όλο και πιο συχνά τα μέσα ενημέρωσης αναφέρονται σε μια σχετικά νέα και ελπιδοφόρα ιατρική τεχνική που αναπτύχθηκε για να θεραπεύσει σοβαρές ή ανίατες ασθένειες, τη γονιδιακή θεραπεία. Έτσι, ενώ οι επιστήμονες ανέπτυξαν αυτή τη θεραπευτική προσέγγιση για να απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο, δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν τη διαρροή της στα αδίστακτα κυκλώματα της χρήσης αναβολικών ουσιών (ντόπινγκ), τα οποία επιθυμούν να την εφαρμόσουν σε αθλητές με σκοπό τη βελτίωση των επιδόσεών τους.
DNA ΚΑΙ ΓΟΝΙΔΙΑΤι είναι τα γονίδια;
Οι γενετικές πληροφορίες κάθε ανθρώπου είναι ΄΄γραμμένες΄΄ σε 23 ζευγάρια χρωμοσωμάτων που βρίσκονται στον πυρήνα των κυττάρων του οργανισμού. Τα χρωμοσώματα περιέχουν DNA(δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ) το οποίο έχει διάταξη διπλής περιελιγμένης έλικας. Τα γονίδια είναι τμήματα γενετικού υλικού (DNA) που περιέχουν τις πληροφορίες για τη σύνθεση των πρωτεϊνών, οι οποίες αποτελούν δομικά στοιχεία του οργανισμού ή βοηθούν στη ρύθμιση των βιολογικών του λειτουργιών.
Ο ρόλος των γονιδίων
Πρόσφατα οι ειδικοί ερευνητές κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν τις γενετικές πληροφορίες που είναι κωδικοποιημένες στα χρωμοσώματα και να καταγράψουν 20-25.000 ενεργά γονίδια, ανοίγοντας νέους δρόμους στη διάγνωση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση παραπάνω από 5.000 νοσημάτων, τα οποία βρέθηκε ότι οφείλονται σε συγκεκριμένες γενετικές αλλαγές (μεταλλάξεις).
Τα γονίδια στην άθληση
Δεν είναι δύσκολο να διαπιστώσει κάποιος, παρατηρώντας τα σωματικά χαρακτηριστικά και τις επιδόσεις αθλητών από διάφορες περιοχές του κόσμου, ότι δεν γεννιούνται όλοι με τις ίδιες βιολογικές δυνατότητες. Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει τουλάχιστον 90 γονίδια που σχετίζονται με την αθλητική επίδοση, γεγονός που μπορεί να χρησιμοποιηθεί αφενός για την πρώιμη εύρεση ταλέντων σε διάφορα αγωνίσματα και αφετέρου για την εξατομίκευση της προπόνησης, ανάλογα με τη γενετική προδιάθεση κάθε αθλητή.
Η ΓΟΝΙΔΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ορισμός
Ως γονιδιακή θεραπεία ορίζεται η επέμβαση στα γενετικά χαρακτηριστικά ενός οργανισμού, με σκοπό τη θεραπεία ή την πρόληψη κάποιας ασθένειας. Η θεραπευτική αυτή προσέγγιση εφαρμόζεται κυρίως για την αποκατάσταση της λειτουργίας κάποιου γονιδίου που είναι ελαττωματικό και δημιουργεί προβλήματα στον οργανισμό. Το γενετικό υλικό μεταφέρεται στον πυρήνα των κυττάρων και κωδικοποιεί την παραγωγή κάποιας θεραπευτικής πρωτεΐνης. Η γονιδιακή θεραπεία στις μέρες μας εξελίσσεται ραγδαία και αναμένεται στο μέλλον να αποτελέσει τον σημαντικότερο, ίσως, τρόπο θεραπευτικής αντιμετώπισης πολλών ασθενειών που βασανίζουν την ανθρωπότητα.
Τεχνικές γονιδιακής θεραπείαςΣτη γονιδιακή θεραπεία επιδιώκεται η μεταφορά στον ασθενή ενός φυσιολογικού γονιδίου, που έχει παρασκευαστεί στο εργαστήριο, το οποίο θα αντικαταστήσει το παθολογικό γονίδιο που προκαλεί την ασθένεια. Η μεταφορά του γονιδίου επιχειρείται με δύο μεθόδους: εξωσωματικά, με την αφαίρεση κυττάρων από τον πάσχοντα ιστό, τη γενετική τους επιδιόρθωση και την επανεισαγωγή τους στον ασθενή και ενδοσωματικά, με τη χρήση ειδικών ‘’οχημάτων’’ τα οποία μπορεί να είναι συγκεκριμένοι ιοί (αδενοϊοί, ρετροϊοί, ερπητοϊοί) ή σφαιρίδια από λίπος (λιποσώματα). Οι ιοί, δηλαδή, που έχουν αδρανοποιηθεί ώστε να μην προκαλούν ασθένειες, παίζοντας το ρόλο του ‘’Δούρειου Ίππου’’ μεταφέρουν το γονίδιο μέσα στον πυρήνα του κυττάρου, όπου και ενσωματώνεται στο δικό του γενετικό υλικό, καθοδηγώντας την παραγωγή της ζητούμενης πρωτεΐνης.
Γενετικές Ασθένειες
Η γονιδιακή θεραπεία βρίσκει πεδίο εφαρμογής σε διάφορες ασθένειες, όπως είναι η αιμορροφιλία, η κυστική ίνωση, ο διαβήτης, η νόσος Alzheimer, τα μεταβολικά νοσήματα, οι τραυματισμοί της σπονδυλικής στήλης, η μεσογειακή και η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η σοβαρή συνδυσμένη ανοσοανεπάρκεια, τα νοσήματα της καρδιάς, το AIDS και κυρίως ο καρκίνος. Επίσης, εκτός από την αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών, η γονιδιακή θεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί και για άλλους σκοπούς, όπως είναι η γρήγορη αποκατάσταση ιστών μετά από τραυματισμούς.
Είναι απαραίτητο, πάντως, να διευκρινιστεί ότι η γονιδιακή θεραπεία δεν αποτελεί καθιερωμένη θεραπεία, αλλά έχει εφαρμοστεί μόνο σε πειραματικές ιατρικές μελέτες (κλινικές δοκιμές) σε περισσότερους από 3.000 ασθενείς σε όλο τον κόσμο, κάτω από αυστηρούς ηθικούς και νομικούς κανόνες. Τα αποτελέσματά της, όμως, σε λίγες μόνο περιπτώσεις είναι ικανοποιητικά, όπως στην περίπτωση της σοβαρής συνδυασμένης ανοσοανεπάρκειας (SCID), στην οποία παρουσίασε θετική έκβαση το 90% περίπου των ασθενών.
ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΤι είναι το γονιδιακό ντόπινγκ
Ως γονιδιακό ντόπινγκ ορίζεται η μη θεραπευτική χρήση κυττάρων, γονιδίων ή γονιδιακών στοιχείων, που έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν τη γενετική δομή των αθλητών, ώστε το σώμα τους να παράγει ορμόνες ή άλλες φυσικές ουσίες που μπορούν να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους.
Η έκταση του προβλήματος
Στη συνέλευση της Ιατρικής Επιτροπής της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής τον Ιούνιο του 2001, μετά τη ραγδαία ανάπτυξη που παρουσίασαν οι τεχνικές της Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής, συζητήθηκε για πρώτη φορά το θέμα της πιθανής ύπαρξης γονιδιακού ντόπινγκ, αλλά και τέθηκε επιτακτικά η ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Τελικά, τον Ιανουάριο του 2003 το γενετικό ντόπινγκ συμπεριελήφθη στη λίστα των απαγορευμένων μεθόδων βελτίωσης της αθλητικής επίδοσης, ενώ η Παγκόσμια Ομοσπονδία Αντιντόπινγκ (WADA), τοποθετεί το 2004 για πρώτη φορά τις γονιδιακές τεχνικές στη διεθνή λίστα μεθόδων ντοπαρίσματος.
Επιπλέον, αν και οι παράγοντες της WADA πιστεύουν ότι η ύπαρξη γενετικά υποβοηθούμενων αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2008 δεν είναι απίθανη, αναμφίβολα το 2012 στο Λονδίνο το πρόβλημα θα έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Συγκεκριμένα ο R. Pound, πρόεδρος της WADA, δήλωσε πρόσφατα: ‘’Γνωρίζουμε ότι η απειλή του γενετικού ντόπινγκ είναι αληθινή. Πρέπει να αρχίσουμε τον αγώνα ενάντια σε αυτήν την απειλή τώρα, πριν να γίνει πραγματικότητα. Είναι ευκολότερο να προλάβουμε ένα πρόβλημα, παρά να προσπαθήσουμε να το λύσουμε’’.
Εφαρμογές γονιδιακού ντόπινγκ
Οι γονιδιακές παρεμβάσεις στον αθλητισμό γίνονται με τη βοήθεια γονιδίων που ελέγχουν τη σύνθεση διαφόρων πρωτεϊνών, οι οποίες σχετίζονται τόσο με την αθλητική επίδοση, όσο και με την ταχύτερη αποκατάσταση πιθανών τραυματισμών.
Ερυθροποιητίνη (Epo)
Το γονίδιο της ερυθροποιητίνης εισάγεται στην κυκλοφορία του αίματος με σκοπό την αύξηση της παραγωγής της. Η συγκεκριμένη ορμόνη παράγεται από τους νεφρούς και διεγείρει την παραγωγή νέων ερυθρών αιμοσφαιρίων από το μυελό των οστών, τα οποία μεταφέρουν έτσι περισσότερο οξυγόνο, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αεροβική ικανότητα των αθλητών.
Η τεχνική αυτή αναπτύσσεται για θεραπευτική χρήση σε ασθενείς με καρκίνο, AIDS ή νεφρική ανεπάρκεια που πάσχουν από σοβαρή αναιμία και μπορεί να χρησιμοποιηθεί παράνομα κυρίως σε αγωνίσματα που απαιτούν αντοχή, αφού ο αυξημένος αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων οδηγεί σε αύξηση της οξυγόνωσης των ιστών και επομένως στην ενίσχυση των δυνάμεων του οργανισμού. Η είσοδος του γονιδίου της ερυθροποιητίνης στα κύτταρα έχει ήδη πραγματοποιηθεί σε πιθήκους και ποντίκια, στα οποία ο αιματοκρίτης σχεδόν διαπλασιάστηκε!
Ινσουλινομιμητικός αυξητικός παράγοντας (IGF-1)
Τεχνικά φαίνεται να έχει τελειοποιηθεί η εισαγωγή γονιδίων που οδηγούν σε αύξηση της μυϊκής μάζας, μέσω του γενετικού υλικού του ινσουλινομιμητικού αυξητικού παράγοντα-1 (IGF-1). Η διαδικασία αυτή εφαρμόστηκε αρχικά με απευθείας ένεση του γονιδίου στους μύες, με σκοπό τη θεραπεία μιας σπάνιας νόσου που οδηγεί σε απώλεια μυϊκής μάζας, της μυϊκής δυστροφίας. Η γονιδιακή μεταφορά IGF-1 θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπεραποδόσεις σε αθλήματα όπως την άρση βαρών, τις ρίψεις και την πυγμαχία, στα οποία οι επιδόσεις βελτιώνονται με την αύξηση της μυϊκής μάζας.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, στις Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι πρωτοπόρο στη γονιδιακή έρευνα, χορηγήθηκε με ένεση το συγκεκριμένο γονίδιο στα πίσω πόδια ποντικιών, με αποτέλεσμα να εμφανίσουν αύξηση της μυϊκής τους μάζας κατά 300% και διπλασιασμό της δύναμης ανύψωσης ειδικά σχεδιασμένων βαρών.
Αγγειακός ενδοθηλιακός αυξητικός παράγοντας (VEGF)
Μια άλλη ερευνητική εφαρμογή αναφέρεται στην εισαγωγή του γονιδίου του αγγειακού ενδοθηλιακού παράγοντα που μπορεί να βοηθήσει στην δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων, η οποία αναπτύχθηκε για να βοηθήσει ασθενείς με περιφερική αρτηριακή νόσο και ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια.
Η διαδικασία αυτή έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει σε αυξημένη τροφοδοσία των ιστών με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά, με αποτέλεσμα όργανα όπως οι μύες, οι πνεύμονες και η καρδιά, να παρουσιάζουν εξαιρετικές και απρόσμενες επιδόσεις, αγγίζοντας το μέγιστο των δυνατοτήτων τους.
Μυοστατίνη
Είναι μια πρωτεΐνη που καθυστερεί την ανάπτυξη των μυών με κάποιο μηχανισμό που δεν είναι πλήρως ξεκαθαρισμένος. Ως εφαρμογή γονιδιακής θεραπείας αναπτύχθηκε για την αντιμετώπιση σοβαρών νόσων, όπως είναι η μυϊκή δυστροφία Duchenne και Decker.
Στην πρακτική χρήση αυτής της μορφής γονιδιακού ντόπινγκ, θα μπορούσαν να χορηγηθούν ουσίες που παρεμποδίζουν τη δράση της μυοστατίνης, με αποτέλεσμα την υπερβολική ανάπτυξη της μυϊκής μάζας, εξαιτίας της μεγάλης αύξησης του αριθμού και του μεγέθους των μυϊκών ινών.
Ενδορφίνες-εγκεφαλίνες
Είναι φυσικές ουσίες (πεπτίδια) που εκκρίνονται από τον οργανισμό για την καταστολή του πόνου. Η χορήγηση των γονιδίων που ελέγχουν την παραγωγή τους φαίνεται να βοηθά τους αθλητές με πολλαπλές αγωνιστικές υποχρεώσεις ή με σύνδρομο υπερπροπόνησης να ξεπερνούν ευκολότερα τον πόνο και να συμμετέχουν συχνότερα σε αγώνες.
Επούλωση τραυματισμών
Είναι η μόνη ίσως αποδεκτή από την αθλητική κοινότητα χρήση γονιδιακής τεχνικής. Η ένεση γενετικά τροποποιημένων γονιδίων αυξητικών παραγόντων (όπως ο IGF-1) σε τραυματισμένους ιστούς, (τένοντες, συνδέσμους, χόνδρους, μύες, οστά) φαίνεται σε πειραματόζωα να έχει ως αποτέλεσμα τη γρηγορότερη επούλωση και αποκατάστασή τους. Σημειώνεται ότι ακόμη και σε περιπτώσεις συνηθισμένης προπόνησης, παρατηρείται περιορισμένης έκτασης απώλεια μυϊκής μάζας, λόγω της έντονης καταπόνησης του μυϊκού συστήματος, γι’ αυτό και είναι πολύ ωφέλιμη η άμεση αναπλήρωσή της.
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕIΑ
Οι κίνδυνοι για την υγεία απορρέουν από το γεγονός ότι ενώ οι συμβατικές γονιδιακές θεραπείες είναι απόλυτα ελεγχόμενες από εξειδικευμένους ιατρούς και άλλους επιστήμονες, στην περίπτωση του γονιδιακού ντόπινγκ οι εφαρμοζόμενες τεχνικές αναπτύσσονται σε παράνομα και ανεξέλεγκτα εργαστήρια, με άγνωστης προέλευσης πρώτες ύλες, που ενδέχεται να είναι επιμολυσμένες και χωρίς να έχουν περάσει από τη διαδικασία των επίσημων κλινικών μελετών. Επίσης, η χρήση δυνητικά λοιμογόνων ιών όχι μόνο μπορεί να βλάψει την υγεία των ίδιων των αθλητών, αλλά εμπεριέχει και σοβαρό κίνδυνο επιμόλυνσης των ατόμων που τους συναναστρέφονται.
Συγκεκριμένα, μετά την υπερβολική παραγωγή ερυθροποιητίνης αυξάνεται κατακόρυφα η πιθανότητα πρόκλησης εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιακής προσβολής. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το αίμα, λόγω του αυξημένου αριθμού ερυθρών αιμοσφαιρίων, γίνεται πιο πυκνό και έτσι κυκλοφορεί πιο δύσκολα κατά μήκος των αγγείων, σχηματίζοντας ευκολότερα θρόμβους. Σε πειράματα χορήγησης του γονιδίου της ερυθροποιητίνης σε πιθήκους, αναπτύχθηκε μια σοβαρή μορφή αυτοάνοσης αναιμίας, αφού ο οργανισμός κατέστρεψε ανεξήγητα όχι μόνο τη νέα ερυθροποιητίνη, αλλά και αυτή που παρήγαγε φυσιολογικά ο οργανισμός.
Επίσης, στην περίπτωση της υπερβολικής αύξησης της μυϊκής μάζας, οι μύες γίνονται δυσανάλογα ογκώδεις και ισχυροί σε σχέση με τους τένοντες και τα οστά, τα οποία παραμένουν αμετάβλητα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η πιθανότητα πρόκλησης κακώσεων και καταγμάτων.
Ανησυχία, ακόμη, προκαλούν στους επιστήμονες ορισμένες άγνωστες παρενέργειες των γονιδιακών τεχνικών. Το 1999 ένας 18χρονος ασθενής που έκανε γονιδιακή θεραπεία για μια σπάνια ασθένεια του ήπατος, πέθανε ξαφνικά και αναίτια από πολλαπλή οργανική ανεπάρκεια, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αναπτύχθηκε μια μορφή λευχαιμίας, λόγω έντονης ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού ή παρουσιάστηκαν συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης, αναζωπυρώνοντας τους προβληματισμούς για τις απρόβλεπτες επιδράσεις των γονιδιακών παρεμβάσεων.
Η ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΑΚΟΥ ΝΤΟΠΙΝΓΚ
Η ανίχνευση των γονιδιακών μεθόδων ντόπινγκ είναι πολύ δύσκολη, διότι μετά από τη χορήγηση των τεχνητών γονιδίων ο οργανισμός των αθλητών παράγει πρωτεΐνες όμοιες με τις φυσιολογικές. Ένδειξη χρήσης γονιδιακής τεχνικής προκύπτει μόνο με την εξέταση των αποτελεσμάτων της, όπως είναι η μέτρηση του αιματοκρίτη μετά τη χορήγηση του γονιδίου της ερυθροποιητίνης. Ο αγώνας, όμως, μεταξύ παρανόμων τεχνικών και ιατρικών επιτροπών ελέγχου ντόπινγκ δεν τελειώνει τόσο εύκολα, αφού έχουν ήδη αναπτυχθεί φάρμακα που κατεβάζουν τεχνητά το επίπεδο του αιματοκρίτη, αποκρύπτοντας τις γενετικές παρεμβάσεις στην ερυθροποιητίνη σε πιθανό έλεγχο αντιντόπινγκ.
Ως πιθανή λύση έχει προταθεί η συνεχής μέτρηση της συγκέντρωσης συγκεκριμένων πρωτεϊνών των αθλητών για μακρύ χρονικό διάστημα, ώστε να γίνεται αντιληπτή ενδεχόμενη αλλαγή στη φυσιολογία και τη λειτουργικότητα του οργανισμού. Η διαδικασία, όμως, αυτή θα πρέπει να περιλάβει εκατοντάδες πρωτεΐνες για ένα μεγάλο αριθμό αθλητών διαφόρων αγωνισμάτων, γεγονός που καθιστά πρακτικά ανέφικτη την πραγματοποίησή της.
Ένας ασφαλέστερος τρόπος ελέγχου του προβλήματος είναι η πίεση των εταιρειών βιοτεχνολογίας και των επιστημόνων που εργάζονται στον συγκεκριμένο τομέα να αναπτύξουν κάποια τεχνική σήμανσης του γενετικού υλικού, των φορέων του αλλά και των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στη γονιδιακή θεραπεία νοσημάτων, ώστε, ακόμη και αν καταλήξουν στα κυκλώματα του ντόπινγκ, να είναι εφικτή η ανίχνευσή τους. Το πρόβλημα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι ότι οι χημικές ουσίες και οι ιϊκοί φορείς που μεταφέρουν το γενετικό υλικό είναι δυνατό να εντοπιστούν μόνο αμέσως μετά την εφαρμογή της τεχνικής, αφού εξαφανίζονται εύκολα από την κυκλοφορία του αίματος.
Επίσης, μελετάται η εφαρμογή της βιοψίας μυϊκού ιστού για την ανάλυση της σύστασης της μυϊκής μάζας των ύποπτων για ντόπινγκ αθλητών, που όμως είναι πιθανό να προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις στον αθλητικό κόσμο, επειδή λαμβάνεται με, έστω και απλή, χειρουργική τεχνική.
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
Οι κυριότερες ομάδες-στόχοι που είναι πιθανόν να ενδιαφερθούν για τη γονιδιακή θεραπεία είναι οι πρωταθλητές και οι προπονητές τους σε όλα τα αγωνίσματα, καθώς και άτομα που γυμνάζονται σε γυμναστήρια, τα οποία ενδιαφέρονται για την εύκολη αύξηση της μυϊκής τους μάζας.
Ένας σημαντικός τομέας, στον οποίο θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, είναι η χρηματοδότηση ερευνών για τη συνεχή βελτίωση και εξειδίκευση των τεχνικών ανίχνευσης κάθε πτυχής των γονιδιακών παρεμβάσεων, αλλά και η παραδειγματική τιμωρία όσων παρασκευάζουν και διακινούν τις πρώτες ύλες, αλλά και εφαρμόζουν στους αθλητές αυτές τις παράνομες τεχνικές.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η παράλογη και παράνομη χρήση των γονιδιακών τεχνικών μπορεί να συγκριθεί σχηματικά με την πυρηνική ενέργεια, η οποία ενώ μπορεί να λύσει το ενεργειακό πρόβλημα του πλανήτη, έχει χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά για την κατασκευή βομβών και την αφάνιση ανθρώπινων πληθυσμών. Ο αθλητικός κόσμος πολύ σύντομα θα κληθεί να αντιμετωπίσει και να λάβει αυστηρά μέτρα για το θέμα του γονιδιακού ντόπινγκ, αφού από την πλευρά της βιοτεχνολογίας έχουν ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία διάφορα γονίδια για την αντιμετώπιση σοβαρών νοσημάτων, τα οποία θα μπορούσαν να βελτιώσουν την αθλητική επίδοση.
Επιπροσθέτως, επειδή η πίεση για τη νίκη και τη συνακόλουθη οικονομική, επαγγελματική και κοινωνική καταξίωση είναι τεράστια, δεν είναι απίθανο να υπάρξουν εταιρείες βιοτεχνολογίας, οι οποίες, όπως έπραξαν και με τις συνηθισμένες αναβολικές ουσίες, θα αναζητήσουν προπονητές και αθλητικούς παράγοντες χωρίς ηθικούς φραγμούς, οι οποίοι θα είναι έτοιμοι να θυσιάσουν στο βωμό του χρήματος και της εφήμερης δόξας το πολύτιμο αγαθό της υγείας εύπιστων και φιλόδοξων νέων ανθρώπων.
Για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να συνεργαστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι, δηλαδή προπονητές, αθλητικοί παράγοντες, ομοσπονδίες, ειδικοί επιστήμονες, καθώς και στελέχη εταιρειών βιοτεχνολογίας, ώστε να γίνει πράξη η ενημέρωση των τελικών αποδεκτών των ανορθόδοξων μεθόδων που είναι οι αθλητές, η βελτίωση των μεθόδων ανίχνευσης του γενετικού ντόπινγκ, αλλά και η ολοκλήρωση της απαραίτητης θεσμικής θωράκισης, με τη θέσπιση σαφών νομικών κανόνων για την ασφαλή χρήση και την αποτροπή της κατάχρησης των γενετικών τεχνικών.
______________________________________________
Το άρθρο φιλοξενήθηκε στην εφημερίδα ΄΄Χανιώτικα Νέα΄΄
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου