άρθρο
του
Γεώργιου Καλούδη
Σωματικές Βλάβες
- Ένοια και Ευθύνη
Ένα από τα σοβαρότερα ερωτήματα που μου τίθεται με μεγάλη συχνότητα από διοικήσεις αθλητικών σωματείων,από προπονητές, από αθλητές αλλά πολύ περισσότερο από γονείς αθλητών είναι σχετικό με τις περιπτώσεις σωματικών βλαβών - τραυματισμών κατά την διεξαγωγή αγώνων αλλά και γενικότερα επ΄ ευκαιρία άσκησης αθλητικών δραστηριοτήτων. Το ειδικότερο ενδιαφέρον αφορά τα αθλήματα ή αγωνίσματα εκείνα που έχουν ως προϋπόθεση την άμεση ή εξ΄ επαφής αντιμετώπιση του αθλητή – αντιπάλου.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι είναι αδύνατο να δώσω μια σύντομη και περιληπτική απάντηση η οποία να καλύπτει όλες τις πτυχές του συγκεκριμένου ερωτήματος. Θα κάνω μια γενικότερη περιγραφή του πλέγματος των σχέσεων που καθορίζουν την ευθύνη σε περίπτωση ατυχήματος, δεδομένου ότι κάθε περιστατικό κρίνεται κατά περίπτωση.
Οι σωματικές βλάβες οι οποίες είναι δυνατό να προκληθούν εν΄ όψει, κατά τη διάρκεια ή εξ΄ αιτίας μιας αθλητικής δραστηριότητας ποικίλουν ανάλογα με το πρόσωπο του άμεσα ή έμμεσα παθόντος και την πηγή – αιτία τους.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι είναι αδύνατο να δώσω μια σύντομη και περιληπτική απάντηση η οποία να καλύπτει όλες τις πτυχές του συγκεκριμένου ερωτήματος. Θα κάνω μια γενικότερη περιγραφή του πλέγματος των σχέσεων που καθορίζουν την ευθύνη σε περίπτωση ατυχήματος, δεδομένου ότι κάθε περιστατικό κρίνεται κατά περίπτωση.
Οι σωματικές βλάβες οι οποίες είναι δυνατό να προκληθούν εν΄ όψει, κατά τη διάρκεια ή εξ΄ αιτίας μιας αθλητικής δραστηριότητας ποικίλουν ανάλογα με το πρόσωπο του άμεσα ή έμμεσα παθόντος και την πηγή – αιτία τους.
Αναφέρουμε κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα τα οποία αφορούν άμεσα τους αθλητές και τα οποία συνδέονται άμεσα με την άσκηση της αθλητικής δραστηριότητας.
1. Χρήση απαγορευμένων μέσων (ουσιών και μεθόδων) κατά την έννοια των άρθρων 128 Β και 128 Γ του ν. 2725/1999 τα οποία έχουν τη δυνατότητα να μεταβάλλουν τεχνητά την αγωνιστική διάθεση, ικανότητα ή απόδοση ενός αθλητή είτε να συγκαλύψουν μια τέτοια μεταβολή.
2. Σωματική βλάβη λόγω μη έγκαιρης διάγνωσης προβλήματος υγείας του αθλητή ή λόγω μη έγκαιρης και ορθής παροχής ιατρικής βοήθειας τόσο κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή προετοιμασίας του αθλητή όσο και κατά τη διάρκεια του αγώνα.
3. Σωματική βλάβη λόγω πλημμελούς ή/και κακής προπόνησης.
4. Σωματική βλάβη λόγω μη χρήσης ή κακής χρήσης του προβλεπόμενου εξοπλισμού ασφαλείας ή των μέσων τέλεσης του αθλήματος.
5. Σωματική βλάβη που προκλήθηκε εξ' αιτίας της κακής κατάστασης του αγωνιστικού χώρου.
6. Σωματική βλάβη από οιουδήποτε είδους με τον αντίπαλο αθλητή.
Οι προαναφερθείσες σωματικές βλάβες,οι οποίες αναφέρονται παραπάνω ενδεικτικά και μόνο, αφορούν αποκλειστικά την άσκηση της αθλητικής δραστηριότητας από τους αθλητές.
Το πεδίο όμως ευθύνης εκτείνεται και σε άλλα πρόσωπα που άμεσα ή έμμεσα συνδέονται ή λόγω θέσης εμπλέκονται στην άσκηση αθλητικής δραστηριότητας όπως για παράδειγμα διαιτητές, προπονητές, διοικητικά στελέχη κ.λπ.
Για παράδειγμα θα αναφέρω τραυματισμούς ή σωματικές βλάβες που μπορεί να προκληθούν από έλλειψη μέτρων ασφαλείας από διοργανωτές αθλητικών αγώνων, από έλλειψη προδιαγραφών ασφαλείας των αθλητικών εγκαταστάσεων, από πλημμελή εφαρμογή ή έλλειψη των κανονισμών διεξαγωγής του αθλήματος ή από πλημμελή εφαρμογή των κανονισμών διαιτησίας.
Σε αυτό το πολύπλοκο πλέγμα σχέσεων μερικές από τις υποχρεώσεις του προπονητή για παράδειγμα αφορούν την παροχή σαφών και ρητών οδηγιών για τους κανόνες διεξαγωγής και ασφαλείας του αθλήματος καθώς και τους κινδύνους που απορρέουν από τη μη εφαρμογή αυτών. Ακόμη μια βασική υποχρέωση του προπονητή είναι η τήρηση αυστηρών προϋποθέσεων σχετικά με την έγκριση της συμμετοχής του στους αγώνες και την αυστηρή επίβλεψη της ψυχοσωματικής κατάστασης του αθλητή σε όλη τη διάρκεια του αγώνα.
Ενδεικτικά επίσης αναφέρω ότι οι ιατροί οφείλουν να εξετάζουν προληπτικά τους αθλητές πριν την έναρξη των αγώνων, να παρακολουθούν τους αγώνες και να παρέχουν τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση τραυματισμού του αθλητή. Μην ξεχνάμε ότι υφίστανται αθλήματα των οποίων ο κανονισμός διεξαγωγής δίνει ρητά και σαφώς το δικαίωμα στον ιατρό του αγώνα να προβεί σε διακοπή του αγώνα, ακόμα και όταν ο αγώνας βρίσκεται σε εξέλιξη, όταν διαπιστώσει ότι υφίσταται σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας του αθλητή.
Πρέπει να αναφέρουμε επίσης ότι υπαίτιος σωματικής βλάβης αθλητή λόγω μη έγκαιρης διάγνωσης μπορεί να είναι και το διοικητικό στέλεχος του σωματείου που αγωνίζεται ο αθλητής αν δεν εκπλήρωσε την υποχρέωση να εξεταστούν οι αθλητές προληπτικά από ιατρό (άρθρο 33 παράγραφος 9 νόμου 2725/1999).
Στην περίπτωση τραυματισμού λόγω μη χρήσης ή κακής χρήσης του προβλεπόμενου εξοπλισμού ασφαλείας ή των μέσων τέλεσης του αγωνίσματος η ευθύνη των προπονητών, διοικητικών στελεχών, διαιτητών, διοργανωτών αγώνων καθώς και των κατασκευαστών, πωλητών ή και των συντηρητών του εξοπλισμού ή των μέσων ασφαλείας, κρίνεται κατά περίπτωση.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι δυνατόν και ο αθλητής να συναινεί στην προσβολή της ίδιας της μορφικής και λειτουργικής του ακεραιότητας η οποία, σημειώνεται κατά την συμμετοχή σε αγώνες που προϋποθέτουν άμεση ή εξ` επαφής αντιμετώπιση του συναθλητή. Η συναίνεση από τον αθλητή, αίρει ακόμη και τον άδικο χαρακτήρα της κατ` άρθρο 308 παρ. 1 Π.Κ. σωματικής βλάβης η οποία είναι δυνατόν να προκληθεί σ` αυτόν κατά την συμμετοχή του σε αθλητικούς αγώνες ή ενόσω εξασκείται και επιδίδεται σε αθλήματα.
Αυτό ισχύει και στα αθλήματα που διδάσκουν και εξασκούν τις πολεμικές τέχνες όπου ο αθλητής με τη συμμετοχή του στο άθλημα επιτρέπει στο συναθλητή του να του προξενήσει συνήθεις για το συγκεκριμένο άθλημα σωματικές βλάβες, βέβαια υπό τον όρο ότι θα τηρηθούν οι κανονισμοί του αγώνα και αυτού του αθλήματος. Η συναίνεση του αθλητή όμως είναι άκυρη όταν, είτε η τήρηση των κανόνων που διέπουν τη διεξαγωγή του αγωνίσματος, είτε η ανυπαρξία των κανόνων τούτων, προσκρούει σε απαγορευτική διάταξη νόμου ή δεσμεύει υπέρμετρα την ελευθερία του συναινούντος αθλητή.
Η συναίνεση του αθλητή στην τυχόν προξενηθείσα κατά τη συμμετοχή του σε άθλημα και συνήθη για το άθλημα τούτου σωματική βλάβη, προϋποθέτει για την εγκυρότητα της την ακριβή, τήρηση και εφαρμογή των κανονισμών του αθλήματος, οι οποίοι πρέπει να είναι ρητοί και σαφείς. Επομένως, εάν οι κανονισμοί του αθλήματος είναι τέτοιου είδους ώστε ακόμα και η τήρηση του να θέτει σε υπέρμετρο κίνδυνο το έννoμο αγαθό της μoρφικής και λειτουργικής ακεραιότητας του σώματος του αθλητή, ή, όταν οι ελλείπουν σε ικανό βαθμό oι επιμέρους κανόνες που διέπουν τη διεξαγωγή του αθλήματος, ή όταν παραλλάσσονται οι κανονισμοί αθλήματος κατά τέτοιο τρόπο ώστε η νέα εκδοχή του να αποτελεί διακριτό, άλλο άθλημα χωρίς σαφείς και ρητούς κανόνες, ειδικά στα αθλήματα που προϋποθέτουν άμεση ή εξ` επαφής αντιμετώπιση του συναθλητή ως προς τα επιτρεπόμενα κτυπήματα και τα μέσα άμυνας και επιθέσεως, τότε είναι σαφές και παρέπεται ότι η απασχόληση, άσκηση και επίδοση στο άθλημα τούτο είναι επικίνδυνη για την υγεία και ως εκ τούτου, η ενάσκηση και του σχετικού δικαιώματος αντίκειται στη δημόσια τάξη και στα χρηστά ήθη.
Για παράδειγμα θα αναφέρω τραυματισμούς ή σωματικές βλάβες που μπορεί να προκληθούν από έλλειψη μέτρων ασφαλείας από διοργανωτές αθλητικών αγώνων, από έλλειψη προδιαγραφών ασφαλείας των αθλητικών εγκαταστάσεων, από πλημμελή εφαρμογή ή έλλειψη των κανονισμών διεξαγωγής του αθλήματος ή από πλημμελή εφαρμογή των κανονισμών διαιτησίας.
Σε αυτό το πολύπλοκο πλέγμα σχέσεων μερικές από τις υποχρεώσεις του προπονητή για παράδειγμα αφορούν την παροχή σαφών και ρητών οδηγιών για τους κανόνες διεξαγωγής και ασφαλείας του αθλήματος καθώς και τους κινδύνους που απορρέουν από τη μη εφαρμογή αυτών. Ακόμη μια βασική υποχρέωση του προπονητή είναι η τήρηση αυστηρών προϋποθέσεων σχετικά με την έγκριση της συμμετοχής του στους αγώνες και την αυστηρή επίβλεψη της ψυχοσωματικής κατάστασης του αθλητή σε όλη τη διάρκεια του αγώνα.
Ενδεικτικά επίσης αναφέρω ότι οι ιατροί οφείλουν να εξετάζουν προληπτικά τους αθλητές πριν την έναρξη των αγώνων, να παρακολουθούν τους αγώνες και να παρέχουν τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση τραυματισμού του αθλητή. Μην ξεχνάμε ότι υφίστανται αθλήματα των οποίων ο κανονισμός διεξαγωγής δίνει ρητά και σαφώς το δικαίωμα στον ιατρό του αγώνα να προβεί σε διακοπή του αγώνα, ακόμα και όταν ο αγώνας βρίσκεται σε εξέλιξη, όταν διαπιστώσει ότι υφίσταται σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας του αθλητή.
Πρέπει να αναφέρουμε επίσης ότι υπαίτιος σωματικής βλάβης αθλητή λόγω μη έγκαιρης διάγνωσης μπορεί να είναι και το διοικητικό στέλεχος του σωματείου που αγωνίζεται ο αθλητής αν δεν εκπλήρωσε την υποχρέωση να εξεταστούν οι αθλητές προληπτικά από ιατρό (άρθρο 33 παράγραφος 9 νόμου 2725/1999).
Στην περίπτωση τραυματισμού λόγω μη χρήσης ή κακής χρήσης του προβλεπόμενου εξοπλισμού ασφαλείας ή των μέσων τέλεσης του αγωνίσματος η ευθύνη των προπονητών, διοικητικών στελεχών, διαιτητών, διοργανωτών αγώνων καθώς και των κατασκευαστών, πωλητών ή και των συντηρητών του εξοπλισμού ή των μέσων ασφαλείας, κρίνεται κατά περίπτωση.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι δυνατόν και ο αθλητής να συναινεί στην προσβολή της ίδιας της μορφικής και λειτουργικής του ακεραιότητας η οποία, σημειώνεται κατά την συμμετοχή σε αγώνες που προϋποθέτουν άμεση ή εξ` επαφής αντιμετώπιση του συναθλητή. Η συναίνεση από τον αθλητή, αίρει ακόμη και τον άδικο χαρακτήρα της κατ` άρθρο 308 παρ. 1 Π.Κ. σωματικής βλάβης η οποία είναι δυνατόν να προκληθεί σ` αυτόν κατά την συμμετοχή του σε αθλητικούς αγώνες ή ενόσω εξασκείται και επιδίδεται σε αθλήματα.
Αυτό ισχύει και στα αθλήματα που διδάσκουν και εξασκούν τις πολεμικές τέχνες όπου ο αθλητής με τη συμμετοχή του στο άθλημα επιτρέπει στο συναθλητή του να του προξενήσει συνήθεις για το συγκεκριμένο άθλημα σωματικές βλάβες, βέβαια υπό τον όρο ότι θα τηρηθούν οι κανονισμοί του αγώνα και αυτού του αθλήματος. Η συναίνεση του αθλητή όμως είναι άκυρη όταν, είτε η τήρηση των κανόνων που διέπουν τη διεξαγωγή του αγωνίσματος, είτε η ανυπαρξία των κανόνων τούτων, προσκρούει σε απαγορευτική διάταξη νόμου ή δεσμεύει υπέρμετρα την ελευθερία του συναινούντος αθλητή.
Η συναίνεση του αθλητή στην τυχόν προξενηθείσα κατά τη συμμετοχή του σε άθλημα και συνήθη για το άθλημα τούτου σωματική βλάβη, προϋποθέτει για την εγκυρότητα της την ακριβή, τήρηση και εφαρμογή των κανονισμών του αθλήματος, οι οποίοι πρέπει να είναι ρητοί και σαφείς. Επομένως, εάν οι κανονισμοί του αθλήματος είναι τέτοιου είδους ώστε ακόμα και η τήρηση του να θέτει σε υπέρμετρο κίνδυνο το έννoμο αγαθό της μoρφικής και λειτουργικής ακεραιότητας του σώματος του αθλητή, ή, όταν οι ελλείπουν σε ικανό βαθμό oι επιμέρους κανόνες που διέπουν τη διεξαγωγή του αθλήματος, ή όταν παραλλάσσονται οι κανονισμοί αθλήματος κατά τέτοιο τρόπο ώστε η νέα εκδοχή του να αποτελεί διακριτό, άλλο άθλημα χωρίς σαφείς και ρητούς κανόνες, ειδικά στα αθλήματα που προϋποθέτουν άμεση ή εξ` επαφής αντιμετώπιση του συναθλητή ως προς τα επιτρεπόμενα κτυπήματα και τα μέσα άμυνας και επιθέσεως, τότε είναι σαφές και παρέπεται ότι η απασχόληση, άσκηση και επίδοση στο άθλημα τούτο είναι επικίνδυνη για την υγεία και ως εκ τούτου, η ενάσκηση και του σχετικού δικαιώματος αντίκειται στη δημόσια τάξη και στα χρηστά ήθη.
Όπως ανέφερα και στον πρόλογό μου το συγκεκριμένο ζήτημα, είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και δεν εξαντλείται με ένα σύντομο άρθρο. Ελπίζω όμως να έγινε κατανοητό ότι ο σεβασμός της ψυχικής και σωματικής υγείας του αθλητή αποτελεί συλλογική ευθύνη όλων όσων ασχολούνται άμεσα ή έμμεσα με την διεξαγωγή αθλητικών δραστηριοτήτων.
πηγη:mahitikanea.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου